الگوی ارزشیابی فرایند خط‎مشی‎گذاری فرهنگی با رویکرد مطالعه کیفی اسناد فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

2 دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، تهران، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

4 استادیار، گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

هدف: ارزشیابی فرایند خط‎مشی‎گذاری فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی ایران که بر مبنای هویت فرهنگی شناخته می‎شود، به الگوی بومی مبتنی بر فرهنگ دینی جامعه ایرانی نیاز دارد؛ زیراانتقال الگو‎های غیر بومیِ ارزشیابی خط‎مشی‌های فرهنگی، نمی‎تواند در این عرصه راهگشا باشد. این پژوهش به‎دنبال آن است که شاخص‎های مطلوبیت را برای ارزشیابی بومی در هر مرحله از فرایند خط‎مشی‎گذاری فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی ایران شناسایی و تدوین کند.
روش: روش اجرای پژوهش، بررسی کیفی سه سند «نقشه مهندسی فرهنگی کشور»، فصل مرتبط با فرهنگِ سند «چشم‎انداز توسعه 1404» و سند «اسلامی‎شدن دانشگاه‎های کشور»، با بهره‎مندی از روش تحلیل مضمون، به عنوان فرایندی برای تحلیل داده‎های متنی است.
یافته‎ها: شاخص‎های مطلوب در فرایند خط‎مشی‎گذاری فرهنگی در قالب پنج دسته عبارت‎اند از: 1. مرحله شناخت و درک مسئله، شامل بصیریت‎‎افزایی، رشد ‎اجتماعی، هویت‎بخشی و تعمیق اصول و معارف دینی؛ 2. مرحله تهیه و تدوین راه‎حل‎ها، شامل کارآمدی، نوگرایی، اقتضا‎نگری و عقلانی علمی؛ 3. مرحله مشروعیت‎دهی، شامل اقناع‎پذیری و حمایت قانونی؛ 4. مرحله اجرا، شامل تناسب‎سازی زمانی و مکانی، ساختاربندی، بستر‎سازی نرم و سخت و موفقیت در مشروعیت دهی؛ 5. مرحله ارزیابی، شامل نظارت چندسطحی، نظارت مستمر و نظارت هوشمند.
نتیجه‎گیری: الگوی ارزشیابی در فرایند خط‎مشی‎گذاری فرهنگی، این امکان را در اختیار خط‎مشی‎گذاران، مجریان و ذی‎نفعان قرار می‎دهد که در گام نخست، از بروز آسیب‎های احتمالی در تصمیم‌گیری‌ها و اقدام‎های فرهنگی پیشگیری کنند و در گام بعدی، در صورت دست‎نیافتن به اهداف فرهنگی، با رجوع به الگوی ارائه‌شده، موانع و مشکلات را شناسایی و آنها را حل کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Developing the Evaluative Model for Cultural Policy Making Process based on Qualitative Study of Cultural Documents of Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Hossein Gorjipour 1
  • Vahid khashei 2
  • Alireza Eslambolchi 3
  • Ali Asghari Sarem 4
1 Ph.D. Candidate, Department of Public Administration, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
2 Associate Prof., Department of Business Management, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
3 Assistant Prof., Department of Management, Faculty of Humanities, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
4 Assistant Prof., Department of Management, Faculty of Management and Accounting, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
چکیده [English]

Objective: Evaluation of cultural policy- making process in Islamic Republic of Iran which is identified based on cultural identity- needs a native pattern according to the religious culture of the Iranian community,because transmission of non-native evaluative patterns of cultural policy cannot be the gateway to this field.This research aims at identifying and forming utility indexes on each stage of the cultural policy-making process in Islamic Republic of Iran.
Methods: Research is conducted based on qualitative analysis of the three documents, cultural engineering map of the country, culture-related chapter of “the development prospects (1404)” and “Islamization of the country's universities”, using theme analysis as a process for analyzing text data.
Results: Utility indexes on the cultural policy-making process are as follows: The understanding and realization of the problem stage includingawareness and cognition, social growth, identity and deepening of the principles and religious education; The formulation of solution stage including efficiency, innovation, need-based and rational scientific issues; The legitimation stage including persuading and legal support; The implementation stage including synchronizing the time and place, structuring, soft and hard supplying and succeeding in legitimacy; and The evaluation stage including multi-level monitoring, continuous monitoring and intelligent monitoring.
Conclusion: Evaluative model in the cultural policy-making process helps policy makers and enforcers and stakeholders, at the first step, to prevent potential damage in decisions and cultural activities. In the next step, if it fails to reach cultural goals, by referring to the proposed model, they could identify the obstacles and problems and tend to solve them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Policy making
  • Culture
  • Cultural policies‌‌
  • Evaluation
  • Policy evaluation

مراجع

ابوالحسنی رنجبر، احمد؛ دانش‎فرد، کرم‎الله؛ فقیهی، ابوالحسن (1396). ارائۀ الگوی دستور کار خط‎مشی‎های اصلاح نظام اداری در ایران. مدیریت دولتی، 9(4)، 615-640.
اسدی‎فر، رویا؛ فانی، علی‎اصغر؛ آذر، عادل؛ الوانی، سید مهدی (1395). مدل تجزیه و تحلیل خط‎مشی عمومی در ایران. مدیریت دولتی، 8(2)، 255-276.
اشتریان، کیومرث (1381). روش خط‎مشی‎گذاری فرهنگی. تهران: کتاب آشنا.
افتخاری، اصغر؛ بابا خانی، مجتبی (1395). سیاست و فرهنگ/ شاخص‌های سیاست‌گذاری فرهنگی از دیدگاه امام خمینی (ره). تحقیقات فرهنگی ایران، 9(3)، 57-90.
الوانی، سید مهدی؛ شریف‌زاده، فتاح (1390). فرایند خط‎مشی‎گذاری عمومی (چاپ هشتم). تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
الوانی، سید مهدی؛ هاشمیان، سید محمدحسین (1387). ارائه مدل بومی خط‎مشی‎گذاری متوازن بخش فرهنگ. تهران، همایش ملی و تحول در فرهنگ و هنر، 1-25.
باقری فرد، محمدحسین؛ توکلی، عبدالله؛ الوانی، سید مهدی (1394). سیاست‌گذاری فرهنگی در دولت دینی. حکومت اسلامی، 20(1)، 173-205.
باقری فرد، محمدحسین؛ توکلی، عبدالله؛ الوانی، سید مهدی (1395). سازوکارهای تأثیرگذاری دینی در فرایند سیاست‌گذاری فرهنگی با تأکید بر مرحله تدوین. دین و ارتباطات، 23(2)، 5-27.
پورعزت، علی اصغر؛ رحیمیان، اشرف (1391). ویژگی‎های خط‎مشی‎گذاری عمومی برای اداره شهر‎های پر تنوع و پیچیده (مورد مطالعه: شهر تهران). مدیریت دولتی، 4(10)، 25-44.
حسنقلی‎پور، حکیمه؛ امیری، مجتبی؛ پورعزت، علی‎اصغر (1396). توسعه مدل ارزشیابی خط‎مشی نگهداشت اعضای هیئت علمی در آموزش عالی. مدیریت دولتی، 9(3)، 489-516.
حسین لی، رسول (1379). مبانی و اصول سیاست‌های فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران. تهران: آن.
دانایی‌فرد، حسن؛ خیرگو، منصور؛ آذر، عادل؛ فانی، علی ‌اصغر (1391). فهم انتقال خط‎مشی اداری در ایران/ پژوهشی بر مبنای راهبرد داده بنیاد. مدیریت فرهنگ‌سازمانی، 10(2)، 5-28.
ذکایی، سعید؛ شفیعی، محمد؛ سادات، سمیه (1389). کالبدشکافی خط‎مشی گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. مطالعات فرهنگی و ارتباطات، (20)، 77-120.
سلیمی، حسین (1382). سیاست‎پذیری فرهنگ، کتاب سیاست‌گذاری و فرهنگ در ایران امروز، به اهتمام مجید وحید. تهران: باز.
شریف‌زاده، فتاح؛ الوانی، سید مهدی؛ رضایی منش، بهروز؛ مختاریان پور، مجید (1392). موانع اجرایی سیاست‌های فرهنگی کشور طی برنامه‌های اول تا چهارم توسعه: بررسی تجربه مدیران فرهنگی. اندیشه مدیریت راهبردی، 7(1)، 33-77.
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1371). اصول سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1392). نقشه مهندسی فرهنگی کشور. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
صحیفه نور (1383). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
صدوقی، مجید (1387). معیار‎های ویژه ارزیابی پژوهش کیفی. روش‎شناسی علوم انسانی، 14(56)، 55-72.
عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمد سعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ‌زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روش ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی،10(2)، 151- 198.
قلی‎پور، رحمت اله؛ آهنگر، ابراهیم (1389). فرایند سیاست‌گذاری عمومی در ایران. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
کمیلی فرد، سید مجتبی؛ طهماسبی بلوک‌آباد، رضا؛ حمزه پور، مهدی (1396). بررسی و تحلیل گام‌های نظام خط‎مشی گذاری فرهنگی در انقلاب اسلامی ایران. پژوهشنامه انقلاب اسلامی، 7(22)، 22-38.
مشبکی، اصغر؛ خادمی، علی‌اکبر (1391). بررسی آسیب‎شناسانه سیاست‌ها و سیاست‌گذاری فرهنگی در ایران بعد از انقلاب اسلامی. نامه پژوهش فرهنگی، 9(4)، 133-178.
مقتدایی، مرتضی؛ ازغندی، علیرضا (1395). آسیب‌شناسی خط‎مشی گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. علوم سیاسی، 12(34)، 7-26.
واعظی، رضا؛ شریف‌زاده، فتاح؛ محمدی، محسن (1394). شناسایی و اولویت‌بندی الگوهای ارزیابی خط‎مشی عمومی. علوم مدیریت ایران، 10(40)، 1-22.
References
Abedijafari, H., Taslimi, M.S., Faghihi, A. & Sheikhzade, M. (2011). Thematic analysis and thematic network: a simple and effective way for Explaining existing patterns in qualitative data. Journal of Strategic Management Thought, 10(2), 151-198. (in Persian(
Abolhasani Ranjbar, A., Daneshfard, K., & Faghihi, A. (2017). An Agenda Setting for the Reformation Policies of Administrative System in Iran, Journal of public Administration,9(4), 615-640. (in Persian(
Alkin, M.C., & Christie, C.A. (2012). An Evaluation Theory Tree. In M.Alkin (Ed.), Evaluation roots، A Wider Perspective of Theorists' Views and Influences, 11-58, Thousand Oaks: SAGE.
Alvani, S. M. & Sharifzade, F. (2011). Public Policy Making Process, (8 th Impression), Tehran: Allameh Tabatabai University.(in Persian(
Alvani, S.M., & Hashemiyan, S.M.H. (2008). Propose of local Model balanced policy department of culture. National Conference and Changing Culture and Art, 1-25.
(in Persian(
Asadifard, R., Fani, A.A., Azar, A. & Alvani, S. M. (2016). Public Policy Analysis Model in Iran, Journal of public Administration, 2(8), 255-276.(in Persian(
Ashtariyan, Q. (2002). Method of Cultural policy. Tehran: Ketabe Ashena. (in Persian(
Bagherifard, M.H., Tavakkoli, A., Alvani, S.M. (2015). Cultural policy in the religious Government. Journal of Islamic Government, 20(1), 173-205. (in Persian(
Bagherifard, M.H., Tavakkoli, A., Alvani, S.M. (2016). Mechanisms of Religious influence in Cultural policy making process with Emphasis on Step formulation. Journal of Religion and communication, 23(2), 5-27.(in Persian(
Braun, V. & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology, qualitative Research in psychology, 2(3), 77-101.
Brownson, R.C, & Royer, C., & Chriqui, J.F. (2009). Understandingevidence-based public health policy. American Journal of Public Health, 99 (9), 1576–1583.
Danaifard, H. & Kheirgo, M. & Azar, A. & Fani, A. (2012). Understanding office policy the transfer in Iran/ a research Based on Foundation data strategy. Journal of Management of Organizational Culture, 10(2), 5-28. (in Persian(
Dye, T. (2013). Understanding Public Policy (14th ed.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice.
Eftekhari, A. & Babakhani, M. (2016). Politics and culture/ indices of Cultural policy from the point of view emamkhomeini. Journal of Iranian Cultural Research, 9(3), 57-90.
(in Persian(
Gholipour, R. & Ahangar, E. (2010). Public policy making process in Iran, Tehran: Islamic Parliament Research Center of The Islamic Republic of Iran.(in Persian(
Hasangholipour, H., Amiry, M. & Pourezzat, A.A. (2017). Developing a Model for the Evaluation of Effective Retention Policy for Faculty Members in Higher Education, Journal of public Administration, 9(3), 489-516.
Haynes, J. (2015). Religion, ‘soft power’ and foreign policy making in the USA, India and Iran”. Governance and International Relations journal, 11(4), 1-21.
Holloway, I. & Todres, L. (2003). The Status of Method: Flexibility, Consistency and Coherence. Qualitative Research, 3(3), 345-357.
Hosseinli, R. (2000). Basics and Principles of cultural policy in Islamic Republic of Iran. Tehran: An. (in Persian(
John, K., & Lera, T. (2012). Human resource management and value addition through strategic human resource planning. Research Expo International Multidisciplinary Research Journal, 2(4), 58-66.
 Jones, C.O. (1977). An Introduetion to the study of public policy. Massachusetts: Duxbury.
Komeilyfard, S.M., Tahmaseby blokabad, R., Hamzepoor, M. (2017).Study and analysis of steps Cultural Policy in Islamic revolution of Iran. Research Journal on Islamic Revolution, 7(22), 22-38. (in Persian(
Makinde, T. (2005). Problems of Policy Implementation in Developing Nations: The Nigerian Experience. Journal of Social Sciences, 11(1), 63-69.
Moghtadai, M. & Azghandi, A. (2016). Pathology Cultural Policy of Islamic Republic of Iran. Journal of Political Science, 12(34), 7-26. (in Persian(
Moshabaki, A. & Khademi, A. (2012). Study Pathologically politics and Cultural Policy in Iran after Islamic Revolution. Cultural Research Letter, 9(4), 133-178. (in Persian(
Parsons, K. R. (2007). A Study of Religouce Faith and the Ethical Decision Making Prosses. Submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Science in Leadership and Human Resource Development.
Pourezzat, A.A. & Raheimian, A. (2012). Public Policy necessities for administration of complex and different cities (Case study: Tehran). Journal of public Administration, 4(10), 25-44. (in Persian(
Sadooghi, M. (2008). Criteria of Evaluating Qualitative Research. Methodology of Social Sciences and Humanities Journal, 14(56), 55-72.(in Persian(
Sahife-y- Noor (2004). Tehran: Institute of Arranging and publishing of Emam Khomeini works. (in Persian(
Salimi, H. (2003). Culture of politics, book of policy and Culture in Iran Today. By the good offices of Majid Vahid, Tehran: Baz. (in Persian(
Scollon, R. (2001). Inter-Cultural Communication. Oxford: Blackwell Publishers.
Sharifzade, F., Alvani, S.M., Rezaiimanesh, B. & Mokhtariyanpour, M. (2013). Barriers to the implementation the cultural policy of the country During the first to fourth development plans: study Experience of Cultural managers. Journal of Strategic Management Thought, 7(1), 33-77. (in Persian(
Supreme Council for Cultural Revolution (1991). Principles of Cultural Policy of the Islamic Republic of Iran. Tehran: Secretariat Supreme Council for Cultural Revolution.
(in Persian(
Supreme Council for Cultural Revolution (2013). Engineering Map of Country Cultural. Tehran: Secretariat Supreme Council for Cultural Revolution. (in Persian(
Taylor, S. E. (1991). Primitive Culture, Researches into the Development of Mythology. philosophy, Language, Art and custom (1). London.
 Twining, J. (2000). A Naturalistic Journey into the Collaboratory: In Search of27. Understanding for Prospective Participants. Doctoral Dissertation, Denton: Texas Woman’s University.
Vaezi, R., Sharifzade, F. & Mohamadi, M. (2015). Identification and prioritize of Public Policy Evaluation Patterns. Journal of Iran Management Sciences, 10(40), 1-22. (in Persian(
Zokaii, S., Shafii, M. & Sadat, S. (2010). Dissection of cultural policy islamic_republic_of_iran, Journal of Cultural Studies and Connections, (20), 77-120. (in Persian(
 
مدیریت دولتی
دوره 11، شماره 1
1398
صفحه 47-72

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار