طراحی الگوی مدیریت سمت تقاضا در حوزه انرژی برق با رویکرد حکمروایی همکارانه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 استاد، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

هدف: مدیریت سمت تقاضا در بخش مصرف انرژی برق، راهبردی کلیدی برای دولت‌هاست تا زمان و مقدار مصرف انرژی برق را در دوره‌های زمانی خاصی از سال، مانند تابستان و روزهایی از زمستان کنترل کنند. در سال‌های اخیر، اغلب مطالعات انجام شده در حوزه مدیریت سمت تقاضا، به جنبه‌های فنی و مهندسی مرتبط با این راهبرد، مانند هوشمندسازی شبکه‌های برق و به‌اصطلاح کنترل‌پذیری یا رؤیت‌پذیری مصرف مشترکان برق معطوف بوده است و به نقش مصرف‌کننده، به‌عنوان محل اصلی شکل‌گیری تقاضای برق، کم‌توجهی شده است. به عبارت دیگر، جنبه اجتماعی راهبرد مدیریت سمت تقاضا، در سایه مطالعات مربوط به جنبه‌های فنی این راهبرد نادیده گرفته شده است. این پژوهش، به‌دنبال طراحی الگوی مدیریت سمت تقاضا در بخش برق با توجه به نقش گروه‌های مختلف، ذی‌نفعان یا مصرف‌کنندگان در ایران و با در نظر گرفتن چارچوب حکمروایی همکارانه بوده است.
روش: این پژوهش، در دو مرحله کیفی و کمّی انجام شد. در مرحله اول و بر اساس رهیافت برساختگرا در نظریه‌پردازی داده‌بنیاد، الگوی مدیریت سمت تقاضای برق در ایران با استفاده از فرایند کدگذاری روی داده‌های حاصل از انجام مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته ارائه شد. این مصاحبه‌ها با خبرگان دانشگاهی و مدیران اجرایی در دانشگاه‌ها، بخش دولتی و بخش خصوصی انجام گرفت و مصاحبه‌ها تا زمان اطمینان از تحقق اشباع نظری ادامه یافت. در مجموع ۱۹ مصاحبه انجام شد و مصاحبه‌شوندگان بر اساس روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. در مرحله دوم پژوهش حاضر، الگوی به‌دست‌آمده در مرحله اول اعتبارسنجی شد. اعتبارسنجی از طریق پرسیدن نظر کارشناسان خبره فعال در وزارت نیرو با استفاده از پرسش‌نامه و سپس، تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده بر اساس مدل‌سازی معادلات ساختاری در بستر نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس انجام شد. تعداد مشارکت‌کنندگان در مرحله دوم پژوهش ۱۹۸ نفر بود که به‌روش نمونه‌گیری اتفاقی ساده انتخاب شدند. کفایت نمونه نیز بر اساس فرمول کوکران تأیید شد.
یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش، چهار دسته متغیر برای مدیریت سمت تقاضای برق شناسایی کرد که عبارت‌اند از: استراتژی‌های دولت، شرایط نخستین همکاری، چرخه همکارانه و پیامدها. همچنین برای هریک از این متغیرها نیز سه مؤلفه کلیدی شناسایی شد.
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از چارچوب حکمروایی همکارانه، در مدیریت اثربخش سمت تقاضای برق در ایران نقش مؤثری ایفا می‌کند و همچنین، راهبردهای وزارت نیرو و چرخه همکارانه در تحقق اهداف مدیریت سمت تقاضا نقش تعدیل‌کننده چشمگیری دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing a Model for Demand Side Management in Electricity Sector Based on Collaborative Governance

نویسندگان [English]

  • Gholamreza kazemian 1
  • Mohammadreza Raecy 2
  • Reza Vaezi 3
  • Vajollah Ghorbanizadeh 3
1 Associate Prof., Department of Public Administration, Faculty of Management & Accounting, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
2 Ph.D. Candidate, Department of Public Administration, Faculty of Management & Accounting, Allame Tabataba’i University, Tehran, Iran.
3 Prof., Department of Public Administration, Faculty of Management & Accounting, Allame Tabataba’i University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective
Demand Side Management (DSM) in electricity energy is a pivotal strategy for governments aiming to effectively control the timing and amount of energy consumption during critical periods of peak load. While consumers from various groups play a crucial role in the efficacy of DSM, the majority of DSM programs have traditionally focused more on technical aspects, such as the development of intelligent networks or the implementation of smart metering systems. This study, however, aims to shift the focus towards the social aspect of DSM strategy by conducting a thorough analysis of consumer capacities in successful DSM programs. It seeks to develop an innovative model for Demand Side Management in the electricity sector, integrating a collaborative governance framework into its core. This research is both developmental in nature and applied in terms of its specific objectives.
Methods
This comprehensive study unfolded in two distinct stages. The qualitative stage, rooted in a constructivist approach to grounded theory, involved the development of a DSM model. This model emerged from a coding process applied to data obtained through semi-structured interviews with academic and executive experts across universities, government bodies, and the private sector. These experts were meticulously selected through purposive and snowball sampling methods, and the interviewing process was continued until theoretical saturation was attained. A total of 19 interviews were conducted, culminating in a DSM model that takes into account the unique situations and complexities characteristic of Iran’s electricity sector. The quantitative stage aimed to validate the DSM model from the first stage. For this purpose, experts from Iran’s power ministry were invited to provide their insights on the model through a specially designed questionnaire, which was formulated based on the variables of the model. The data thus gathered were analyzed using Structural Equation Modeling (SEM) and SMART-PLS software. The sample comprised 198 individuals, determined as statistically significant according to the Cochran formula, with participants chosen via simple random sampling.
Results
The study's findings highlighted four critical variable categories pertinent to DSM governance: Initiative Conditions, Governmental Strategies, Collaborative Cycle, and Consequences. Each category comprised three essential components, underscoring the complexity and multi-faceted nature of effective DSM governance.
Conclusion
The outcomes of this study underscored the significant role that a collaborative framework plays in the success of DSM programs, particularly under specific and important conditions. The strategies employed by Iran’s power ministry were found to be integral, serving as a key moderating force in aligning DSM programs with the diverse motivations of various consumer groups, encompassing both financial and technical drivers. Moreover, the study revealed that not only do governmental strategies contribute significantly, but the collaborative cycle among consumers also plays a pivotal moderating role in realizing the goals of DSM. This includes effectively reducing peak load during periods of high electricity consumption. Additionally, this collaborative cycle was shown to enhance Initiative Conditions, fostering improved interaction among diverse groups of electricity consumers in DSM programs and defining a clear, structured process for cooperation. Ultimately, the study strongly supports the argument that incorporating the social aspect into DSM can significantly bolster the effectiveness of its programs, offering a more holistic approach to managing energy demand.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Demand side Management
  • Collaborative Governance
  • Electricity sector of Iran’s power ministry

مراجع

پایسته، مرضیه؛ کلاهی، مهدی و عمرانیان خراسانی، حمید (1401). ارتقای مدیریت منابع طبیعی با تأکید بر حکمروایی خوب. مجله مرتع، 16(1)، 140-157.
حیاتلو، بهاره؛ زارع، زهرا؛ مختارپور قهرودی، مهدی؛ رضاخانی، داور و باباخانی تیموری، معزالدین (1399). نسبت سرمایه اجتماعی و فرهنگ در سیاست‏گذاری عمومی انرژی مطالعه موردی مدیریت مصرف برق در شهر تهران. دانش نامه علوم سیاسی، 11(2)، 31 -64.
رجبی مشهدی، مصطفی؛ ارس نژاد، مجید و لگزیان، مصطفی (1400). مطالعه تاثیر برنامه های پاسخ‌گویی بار صنایع در کاهش پیک شبکه. نشریه عصر برق، 3(3)، 21 – 27.
علی‌زاده، مهدی؛ قلی‌پور، رحمت الله؛ ابویی، محمد؛ پیران نژاد، علی و فاضلی، محمد (1400). طراحی الگوی حکمرانی پیچیده در شرایط تحریم در ایران (مورد مطالعه: صنعت برق). مدیریت دولتی، 13(1)، 59-76.
عیوضی، محمدرحیم؛ مرزبان، نازنین و صالحی، معصومه (1400). از بررسی حکمرانی خوب تا الگوی حکمرانی پایدار. فصلنامه راهبرد، 18(3)،  55-71.
 کاظمیان شیروان، غلامرضا؛ واعظی، رضا؛ قربانی زاده، وجه الله و رئیسی، محمدرضا (1401). ارائه الگوی حکمروایی در مدیریت پایدار مصرف برق. فصلنامه پژوهش‏های سیاست‏گذاری و برنامه ریزی انرژی، 8(4)، 106 -150.
محمدزاده، علی؛ پیران نژاد، علی و مختاریان پور، مجید (1400). واکاوی مفهوم مشارکت شهروندی: به سوی سامان‏دهی نظری. مدیریت دولتی، 13(3)، 478-505.
مرزبان، احسان؛ محمدی، مهدی و پورعزت، علی اصغر (1397). حکمرانی توزیع انرژی برق در ایران: آینده نگاری و توسعه پیشنهادات سیاستی. فصلنامه سیاست‏گذاری عمومی، 4(3)، 9 -26.
مهمان‌دوست، حدیث؛ رضایی فر، حمید؛ محمدی، محمد و یعقوبی، نورمحمد (1402). طراحی مدل اقناع عمومی در بستر حکمرانی خوب شهری. مدیریت دولتی، 15(3)، 615-636.
نوروزی، علی و شهیکی تاش، محمدنبی (1396). ارزیابی پارامتریک کارایی مصرف برق و تجزیه شدت مصرف برق در بخش صنعت ایران. نشریه پژوهش‏های اقتصاد صنعتی، 11(2)،  65 -85.
یاوریان، محمد؛ طوطیان اصفهانی، صدیقه؛ میرسپاسی، ناصر و معمارزاده طهران، غلامرضا (1401). طراحی الگوی ارتقای رفاه عمومی با رویکرد حکمرانی خوب. مدیریت دولتی، 14(2)، 284-312.
 
References
Alizadeh, M., Gholipoor, R., Abooei, M., Pirnezhad, A. & Fazeli, M. (2021). Designing Complex Governance Pattern in Sanctions Conditions. (Case study: Iran’s  Electricity Sector). Public Administration, 13 (1), 59 -76. (in Persian)
Amaya, E. & Verda, V. (2022). Demand response and other demand side management techniques for district heating: A review. Energy, 219, 119440.
Amsler, L. B. (2016). Collaborative governance: Integrating management, politics, and law. Public Administration Review, 76(5), 700-711.
Ansell, C. & Gash, A. (2008). Collaborative governance in theory and practice. Journal of public administration research and theory, 18(4), 543-571.
Baldwin, E. (2020). Why and how does participatory governance affect policy outcomes? Theory and evidence from the electric sector. Journal of Public Administration Research and Theory, 30(3), 365-382.
Baldwin, E., Rountree, V. & Jock, J. (2018). Distributed resources and distributed governance: Stakeholder participation in demand side management governance. Energy Research & Social Science, 39(3), 37-45.
Banks, B. (2022). Intelligent demand side management for exhaustive techno-economic analysis of microgrid system. Sustainability, 15(3), 1795.
Boudet, H., Zanocco, C., Stelmach, G., Muttaqee, M. & Flora, J. (2021). Public preferences for five electricity grid decarbonization policies in California. Review of Policy Research, 38(5), 510-528.
Brinkerhoff, D. W. & Wetterberg, A. (2016). Gauging the effects of social accountability on services, governance, and citizen empowerment. Public Administration Review, 76(2), 274-286.
Bryson, J. M., Crosby, B. C. & Stone, M. M. (2015). Designing and implementing cross‐sector collaborations: Needed and challenging. Public administration review, 75(5), 647-663.
Chamandoust, H., Bahramara, S. & Derakhshan, G. (2020). Day-ahead scheduling problem of smart micro-grid with high penetration of wind energy and demand side management strategies. Sustainable energy technologies and assessments, 14(4), 100747.
Charmaz, K. & Olesen, V. (2014). Ethnographic in medical sociology. Socialogical Methodes & Research, 25(4), 128-149.
Clarke, V. (2009). Thematic analysis. The SAGE handbook of qualitative research in psychology, 2(17-37), 25.
Eivazi, M., Marzban, N. & Salehi, M. (2018). A Search for Good Governance: Towards the Sustainable Governance Model, Rahbord Journal, 18(3), 55-71. (in Persian)
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marketing research, 18(1), 39-50.
Guelpa, E. & Verda, V. (2021). Demand response and other demand side management techniques for district heating: A review. Energy, 54(11), 119440.
Haley, B., Gaede, J., Winfield, M. & Love, P. (2020). From utility demand side management to low-carbon transitions: Opportunities and challenges for energy efficiency governance in a new era. Energy Research & Social Science, 59, 101312.
Hayatlu, B., Zare, Z., Mokhtarpour Gahroodi, M., Rezakhani, D. & Babakhani Teymouri, M. (2023). The ratio of social capital and culture in public energy policy (a case study of electricity consumption management in Tehran). International Encyclopedia of Political Science, 11(2), 31-64. (in Persian)
Hupez, M., De Grève, Z. & Vallée, F. (2018). Cooperative demand‐side management scenario for the low‐voltage network in liberalised electricity markets. IET Generation, Transmission & Distribution, 12(22), 5990-5999.
Kazemian Shirvan, G. Vaezi, R. Ghorbanizadeh, V. & Raecy, M.R. (2023). Governance Pattern for Sustainable Consumption Management in Electricity Sector, Journal of Energy Planning and Policy Research, 8(4), 106-150. (in Persian)
Koliba, C., Voets, J., Brandsen, T. & Verschuere, B. (2021). Collaborative governance. In Oxford research encyclopedia of politics. Oxford University Press.
Lin, S., Bi, S., & Zhang, Y. J. A. (2022). Demand response management for profit maximizing energy loads in real-time electricity market. IEEE Transactions on Power Systems, 33(6), 6387-6396.
Luomi, M. (2020). Gulf states’ climate change policies amid a global pandemic. Issue paper.
Mariano-Hernández, D., Hernández-Callejo, L., Zorita-Lamadrid, A., Duque-Pérez, O. & García, F. S. (2021). A review of strategies for building energy management system: Model predictive control, demand side management, optimization, and fault detect & diagnosis. Journal of Building Engineering, 33(4), 101-120.
Marzban, E. Mohammadi, M. & Pourezzat, A. (2018). Governance in the Field of Energy Distribution in Iran: Foresighting and Developing Policy Options, Iranian Journal of Public Policy, 4(3), 9-26. (in Persian)
Mehmandoost, H., Rezaeifar, H., Mohamadi, M. & Yaghoobi, N. (2023). Designing the  Public Persuation Model through  Ueban Good Governance. Public Administration, 13(3), 615-636. (in Persian)
Meyabadi, A.F. & Deihimi, M.H. (2017). A review of demand-side management: Reconsidering theoretical framework. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 80(7), 367-379.
Mirzamnia, R., Tripathi, A., Rao, T. J., & Sreekanth, K. J. (2022). A review on implementation strategies for demand side management (DSM) in Kuwait through incentive-based demand response programs. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 77, 617-635.
Mohamadzadeh, A. Pirnezhad, A. Mokhtarpour, M. (2021). Unfolding the concept of Citizen Participation, towards theoretical framing. Public Administration, 13(3), 478-505.
 (in Persian)
Nabatchi, T., Emerson, K. & Balogh, S. (2012). An integrative framework for collaborative governance. Journal of public administration research and theory, 22(1), 1-29.
Norouzi, A. & Shahiki Tash, M. (2017). The Parametric Assessment of the Efficiency of Electricity Consumption and Decomposition of Electricity Consumption Intensity in Iranian Industrial Sector. Journal of Industrial Economics Research, 11(2), 65-85.
(in Persian)
Paieste, M., Kolahi, M. & Omranian Khorasani, H. (2022). Promoting Natural Resource Management with an Emphasis on Good Governance. Journal of Rangeland, 16(1), 140 -157. (in Persian)
Qi, H. & Ran, B. (2023). Paradoxes in collaborative governance. Public Management Review, 65(4) 1-26.
Saunders, B., Sim, J., Kingstone, T. (2018). Saturation in qualitative research: exploring its conceptualization and operationalization. Journal of qualitative Researches, 52(2), 1893–1907.
Swain, K. P., Lakhara, P., Khetan, K., Mishra, S. & De, M. (2021). Efficient hybrid pricing for optimal DSM of home energy management system utilizing load precedence. International Transactions on Electrical Energy Systems, 31(3), e12783.
Vega, A., Amaya, D., Santamaría, F. & Rivas, E. (2020). Active demand-side management strategies focused on the residential sector. The Electricity Journal, 33(3), 106-124.
Yammani, C. & Prabhat, P. (2018). Collaborative demand response in smart electric grid with virtual system operator. IET Smart Grid, 1(3), 76-84.
Yavarian, M., Tootian Esfahani, S., Mirsepasi, N. & Memarzadeh Tehran, G. (2022). Designing a public welfare based on good Governance.  Public Administration, 14(2), 284-312.
(in Persian)
مدیریت دولتی
دوره 16، شماره 1
1403
صفحه 27-51

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار