فراتحلیل ارتباط رفتارهای رهبری مدیران و فرسودگی شغلی کارکنان سازمان‌های دولتی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

2 استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

3 استادیار، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

4 دانشیار، گروه روان‏شناسی بالینی، دانشکده روان‏شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمّی نتایج پژوهش‌های انجام‌شده در حوزه ارتباط رفتارهای رهبری مدیران با فرسودگی شغلی کارکنان سازمان‌های دولتی ایران انجام شده است تا ضمن محاسبه اندازه اثر کلی، رفتارهایی مشخص شوند که بیشترین تأثیر را در میزان فرسودگی شغلی کارکنان دارند.
روش: پژوهش با استفاده روش فراتحلیل و نرم‌افزار CMA2 اجرا شده است. در این راستا، کلیه مقاله‌های چاپ‌شده در نشریه‌های علمی ـ پژوهشی فارسی زبان که در یکی از سازمان‌های دولتی ایران انجام شده بود، از طریق پایگاه‌های علمی معتبر و با استفاده از کلیدواژه‌هایی چون رفتار رهبری مدیران، سبک رهبری، فرسودگی شغلی بررسی شدند. پس از انجام بررسی و در نظر گرفتن معیارهای ورودی و خروجی، 12 مطالعه وارد فرایند فراتحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج فراتحلیل نشان داد که اندازه اثر ترکیبی مطالعات در مدل اثر ثابت 339/0- و در مدل اثر تصادفی 371/0- است؛ به این معنا که بین رفتارهای رهبری مدیران با فرسودگی شغلی کارکنان سازمان‌های دولتی ایران، ارتباط متوسطی وجود دارد. همچنین، به‌طور جداگانه، اندازه اثر هر یک از رفتار مدیران بررسی و مشاهده شد که رهبری اخلاقی با اندازه اثر کلی 57/0-، رهبری رابطه‌محور با اندازه اثر کلی 43/0- و رهبری تحول‌گرا با اندازه اثر کلی 42/0- بیشترین اندازه اثر را دارند و ارتباط از حد متوسط بالاتر است.
نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده از این موضوع حکایت دارد که رفتار رهبری مدیران، عامل مهمی است که می‌توان برای کاهش فرسودگی شغلی کارکنان سازمان‌های دولتی ایران به آن توجه و روی آن سرمایه‌گذاری کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Leadership behaviors of Managers and Employees Burnout in Iranian Public Organizations: A Meta-Analysis

نویسندگان [English]

  • Feze Ghanbari Ghaleroudkhani 1
  • Mohsen Farhadi Nejad 2
  • Alireza Moghaddam 3
  • Mahmoud Najafi 4
1 Ph.D., Candidate, Department of Public Administration, Faculty of Economic, Management and Administrative Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.
2 Assistant Prof., Department of Business Management, Faculty of Economic, Management and Administrative Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.
3 Assistant Prof., Department of Industrial Management, Faculty of Economic, Management and Administrative Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.
4 Associate Prof., Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.
چکیده [English]

Objective
In recent years, various researche has been done on the relationship between leadership behaviors of managers and burnout of employees in Iranian public organizations but the academic community is faced with scattered information about this relationship. Reviewing the academic literature, researchers of the current study obtained various results. Some studies consider leadership style and behavior as effective factors in reducing burnout of employees in public organizations, some regard such factors as less important, and some consider them effectless. This paper, using the meta-analysis method, aggregated the findings of articles that previously examined the relationship between leadership behaviors of managers and burnout of employees in Iranian public organizations. In this regard, the relationship between various leadership behaviors and burnout of employees in Iranian public organizations in various studies was initially identified and investigated. Then using the principles and rules of meta-analysis, the total effect size was calculated. Next, the behaviors with the greatest impact on employee burnout in Iranian public organizations were studied.
 
Methods
The research was performed using a meta-analysis method and CMA2 software. In this regard, all articles published in Persian scientific research journals, done by one of the Iranian public organizations were reviewed using keywords such as managers' behavior, leadership style, and employee burnout. After reviewing and considering the input and output criteria, 12 studies were chosen to enter the meta-analysis process.
Results
The achieved results from the meta-analysis indicated the fixed effect size to stand at -0.339 and the random effect size at -0.371 i.e. there was an average relationship between leadership behaviors of managers and burnout of employees in Iranian public organizations. In a separate study to examine the effect size of each behavior or leadership style of managers, it was observed that among the behavior or leadership styles affecting burnout of employees in Iranian public organizations, ethical leadership style with a total effect size of -0.57, relationship-oriented leadership style with a total effect size -0.43and transformational leadership style with a total effect size -0.42 have the highest effect size and the relationship is above average.
Conclusion
Due to the identified levels of relationship (from important and effective to insignificant and ineffective) between leadership behaviors of managers and burnout of employees by earlier studies and the findings of the current one, it can be inferred that some mediator or moderator variables may influence the relationship, leading to different results in various studies. However, the important issue which is also among the finding of the present study is that leadership behaviors and styles are among the critical factors which should be taken into account to reduce employee burnout in Iranian public organizations. Also, the results indicate that ethical and transformational leadership are behaviors and styles the application of which in organizations can have a great impact on reducing the burnout of employees in Iranian public organizations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Burnout
  • Iranian public organizations
  • Leadership behavior of managers
  • Meta-analysis

مراجع

الماسیان، آناهیتا و رحیمی‌کیا، امین (1391). بررسی رابطه سبک رهبری مدیران و فرسودگی شغلی کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی لرستان در سال 1390. فصلنامه علمی ـ پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، 14 (1)، 69- 79.
باقر‌سلیمی، سعید؛ رضائی‌دیزگاه، مراد و عابد، کتایون (1391). تأثیر سبک رهبری بر فرسودگی شغلی کارکنان (مطالعه موردی اداره کل امور مالیاتی استان گیلان). پژوهشنامه مالیات، 16، 141- 162.
بردبار، غلام‌رضا؛ صفری شاد، فرانک؛ رحیمی، ابراهیم و عباسی رستمی، نجیبه (1397). بررسی تأثیر رهبری تحول‌گرا بر خودرهبری و فرسودگی شغلی کارکنان. دو فصلنامه پژوهش‌های روان‏شناختی در مدیریت، 4 (2)، 93- 123.
پور، سمیرا؛ مرتضوی، سعید؛ لگزیان، محمد و ملک‌زاده، غلامرضا (1395). خوشه‌بندی و اولویت‌بندی رفتار مدیران در تقویت رفتار فرانقش کارکنان. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 5(3)، 113-136.
خاکدل جلودار، زهرا؛ مصدق‌راد، علی‌محمد؛ رحیمی، عباس و جعفری پویان، ابراهیم (1395). آیا فرسودگی شغلی با اعمال رهبری معنوی در بیمارستان‌ها کاهش می‌یابد؟ مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، 9(1)، 74- 85.
رضایی‌منش، بهروز و عباس‌پور، جعفر (1394). فراتحلیل ارتباط میان کیفیت زندگی کاری و تعهد سازمانی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 24 (78)، 65- 88.
زارع، امین؛ آزادی، محمدحسین و سپهری، سعید (1397). رهبرى اصیل و تمایل به ترک شغل: تبیین نقش واسطه‌اى قلدرى سازمانى و فرسودگى شغلى. فصلنامه پژوهش‌هاى مدیریت انتظامى، 13 (2)، 333- 359.
سرلک، محمد‌علی و نوریائی، محمد‌حسین (1399). طراحی مدل رفتار حرفه‌ای مدیران در مواجهه با جریان‌های شکافنده سازمانی با استفاده از مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM). فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 9 (1)، 209- 230.
شکیبا‌سوره، مریم و حسنی، محمد (1400). بررسی تأثیر ویژگی‌های فردی بر فرسودگی شغلی با آزمون نقش میانجی استرس شغلی و سرمایه اجتماعی در میان پرستاران بیمارستان امام رضا (ع) ارومیه. فصلنامه مدیریت پرستاری، 10 (1)، 9-22.
صافی، محمدحسین؛ محمدی، فریما؛ عموزاده، ایمان و عرشی، شهنام (1394). بررسی رابطه بین سبک رهبری مدیران با رضایت و فرسودگی شغلی کارکنان در مرکز بهداشت شمال تهران. سلامت اجتماعی مجله، 2 (2)، 88-97.
عسگری مبارکه، امین و کریمی، فریبا (1395). رابطه رهبری معنوی و حمایت سازمانی ادراک‌شده با فرسودگی شغلی پرستاران. نشریه پژوهش پرستاری ایران، 11 (5)، 41-47.
قلاوندی، حسن (1397). رابطه بین رهبری اخلاقی و فرسودگی شغلی با رضایت از زندگی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 13 (1)، 82- 90.
کاوسی، منصور؛ نصر‌اصفهانی، علی و رشیدی، محمد‌مهدی (1399). تبیین تأثیرگذاری شخصیت مدیران بر سبکهای مدیریتی آنان در فرایند مدیریت بحران با ارائه الگویی کاربردی (مطالعه موردی: مدیران و کارشناسان ستاد مدیریت بحران استان خوزستان). فصلنامه مدیریت بحران، 12 (1)، 90- 109.
کریمی، رضا؛ بشلیده، کیومرث و هاشمی، اسماعیل (1398). اثر رهبری اصیل بر فرسودگی شغلی با میانجی‌گری حیطه‌های زندگی کاری و خودکارآمدی مقابله شغلی. مجله روان‏شناسی، 23 (2)، 166- 180.
معتقد، اعظم و قشقائی‌زاده، نصرالله (1398). نقش واسطه‌ای سرمایه روان‏شناختی در رابطه با رهبری اخلاقی و فرسودگی شغلی معلمان. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 14 (2)، 113-120.
نصیری ولیک‌بنی، فخرالسادات؛ قنبری، سیروس؛ زندی، خلیل و سیف پناهی، حامد (1393). تحلیل روابط رهبری اخلاقی، معنویت در کار و فرسودگی شغلی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 9 (1)، 1-11.
همت‌پناه، امیر؛ فارسی، زهرا و رجایی، ناهید (1400). رابطه سبک‌هاى رهبرى با تنش شغلى، رفتارهاى انحرافى سازمانى و فرسودگى شغلى در مرکز بهداشت، امداد و درمان شهید احمد هجرتى. فصلنامه پرستار و پزشک در رزم، 9 (30)، 61-70.
 
References
Almasian, A. & Rahimikia, A. (2012). Study of the relationship between the leadership style of managers and job burnout among the staff of Lorestan University of medical sciences in 2010. Yafte, 14 (1), 69-79. (in Persian)
Asgari Mobarakeh, A. & Karimi, F. (2016). The relationship between spiritual leadership, perceived organizational support and job burnout in nurses. Iranian Journal of Nursing Research, 11 (5), 41-47. (in Persian)
Baghersalimi, S., Rezaidizgah, M. & Abed, K. (2013). The impact of leadership style on employees burnout (Case Study of Guilan Province Tax Directorate). Iranian National Tax Administration, 20 (16), 141-162. (in Persian)
Bakker, A. B. & de Vries, J. D. (2021). Job demands–resources theory and self-regulation: New explanations and remedies for job burnout. Anxiety, Stress & Coping, 34 (1), 1-21.
Bordbar, G., Safari Shad, F., Rahimi, E. & Abbasi Rostami, N. (2019). Studying the effects of transformational leadership on staff self- leadership and job burnout. Biannual Journal of Psychological Research in Management, 4 (2), 93-123. (in Persian)
Dai, Y.D., Altinay, L., Zhuang, W.L. & Chen, K.T. (2021). Work engagement and job burnout? Roles of regulatory foci, supervisors’ organizational embodiment and psychological ownership. Journal of Hospitality and Tourism Management, 46, 114-122.
Dirks, K.T. & Ferrin, D. L. (2002). Trust in leadership: Meta-Analytic findings and implications for research and practice. Journal of Applied Psychology, 87 (4), 611-628.
Ersayan, A. E., Çankaya, B., Erdem, G., Broers, N. J. & De Ruiter, C. (2022). The link between attitudes toward probationers and job burnout in Turkish probation officers. Journal of Community Psychology, 50 (2), 727-741.
Eva, N., Robin, M., Sendjaya, S., van Dierendonck, D. & Liden, R.C. (2019). Servant leadership: A systematic review and call for future research. The Leadership Quarterly, 30 (1), 111–132.
Ghalavandi, H. (2018). Studying the relationship between moral leadership and burnout with satisfaction of life. The Journal of Ethics in Science and Technology, 13 (1), 82-90.
(in Persian)
Gong, Z., Li, M. & Niu, X. (2021). The role of psychological empowerment in reducing job burnout among police officers: a variable-centered and person-centered approach. SAGE Open, 11 (1), 1-8.
Hemmat Panah, A., Farsi, Z. & Rajai, N. (2021). The relationship between leadership styles with occupational stress, organizational deviant behaviors, and job burnout in a military health, rescue, and treatment center. Journal of Nurse and Physician within War, 9 (30), 61-70. (in Persian)
Hildenbrand, K., Sacramento, C. A. & Binnewies, C. (2018). Transformational leadership and burnout: The role of thriving and followers' openness to experience. Journal of Occupational Health Psychology, 23 (1), 31-43.
Karimi, R., Beshlideh, K. & Hashemi, E. (2019). The effect of authentic leadership on burnout with mediating areas of worklife and occupational coping self-efficacy. Journal of Psychology, 23 (2), 166-180. (in Persian)
Kavoosi, M., Naser Esfahane, A. & Rashide, M. M. (2019). Explaining the influence of managers’ individuality on their management styles in the crisis management process through presenting an applied model (Case study: Managers and expers of Khuzestan crisis management headquarters). Journal of Emergency Management, 9 (1), 90-109.
 (in Persian)
Khakdel Jelodar, Z., Mosadegh Rad, A., Rahimi, A. & Jafarey Pooyan, E. (2016). Investigating the relationship between spiritual leadership and professional burnout among the staff of Ardebil hospitals. Iranian Journal of Medical Ethics and History of Medicine, 9 (1), 74-85. (in Persian)
Laschinger, H. K. S. & Fida, R. (2014). A time-lagged analysis of the effect of authentic leadership on workplace bullying, burnout and occupational turnover intentions. European Journal of Work and Organizational Psychology, 23 (5), 739-753.
Maslach, C., Schaufeli, W. B. & Leiter, M. P. (2014). Job burnout. Annual review of psychology, 52 (1), 397-422.
Mikolajczak, M. Gross, J. J. & Roskam, I. (2021). Beyond job burnout: Parental burnout! Trends in Cognitive Sciences, 25 (5), 333-336.‏
Motaghed, A. & Qashqaizade, N. (2019). Mediated role of psychological capital in ethical leadership and job burnout of teachers. The Journal of Ethics in Science and Technology, 14 (2), 113-120. (in Persian)
Nasiri Valekboni, F., GHanbari, S., Zandi, Kh. & Seifpanahi, H. (2014). The survey of relationship between ethical leadership, spirituality at work and burnout. The Journal of Ethics in Science and Technology, 9 (1), 1-11. (in Persian)
Poor, S., Mortazavi, S., Legzian, M. & Malekzadeh, G. (2016). Clustering and prioritizing behavior of managers in strengthening staff extra-role behavior. Organizational Behavior Studies Quarterly, 5(3), 113-136. (in Persian)
Rezaeemanesh, B. & Abbaspour, J. (2015). Meta-Analysis relationship between quality of work life and organizational commitment. Management Studies in Development and Evolution, 24 (78), 65-88. (in Persian)
Safi, M. H., Mohamadi, F., Amouzadeh, I. & Arshi, S. (2016). The relationship between managers’ leadership style with job satisfaction and burnout in staff of shomal health center of Tehran. Community Health), 2(2), 88-97. (in Persian)
Sarlak, M., Nooriaee, M. (2020). Designing a model for professional behavior of managers facing organizational rip currents using Interpretative Structural Modeling (ISM). Organizational Behaviour Studies Quarterly, 9(1), 209-230. (in Persian)
Shakiba Soureh, M. & Hassani, M. (2021). Investigating the impact of individual characteristics on burnout by examining mediation role of job stress and social capital among nurses of Imam Reza hospital of Urmia. Quarterly Journal of Nursing Management, 9 (1), 9-22.
 (in Persian)
Siangchokyoo, N. Klinger, R. L. & Campion, E. D. (2020). Follower transformation as the linchpin of transformational leadership theory: A systematic review and future research agenda. The Leadership Quarterly, 31 (1), 1-11.
Surucu, L., Maşlakcı, A. & Şeşen, H. (2021). The influence of transformational leadership on employees' innovative behaviour in the hospitality industry: The mediating role of leader member exchange. An International Interdisciplinary Journal, 69 (1), 19-31.
Tantri, S. N., Patiro, S. P. S., Hendrian, H. & Gaol, L. L. (2022). The role of job demands in moderating the relationship between servant leadership and job satisfaction: A study on civil apparatus in five major cities in Indonesia. Jurnal Ilmiah Akuntansi, 6 (2), 221-240.
Wendt, H. Euwema, M. C. & van Emmerik, I. H. (2009). Leadership and team cohesiveness across cultures. The Leadership Quarterly, 20 (3), 358-370.
Woranetipo, S. & Chavanovanich, J. (2021). Three-way interactions of workload, social support and coping strategy on job burnout. The Journal of Behavioral Science, 16 (1), 58-72.
Zare, A., Hossein Azadi, M., Sepehri, S. (2018). Genuine leadership and desire to quit job: Explaining the intermediate role of organizational bullying and occupational burnout. Police Management Studies Quarterly, 13(2), 333-359. (in Persian)
Zopiatis, A. & Constanti, P. (2010). Leadership styles and burnout: Is there an association? International Journal of Contemporary Hospitality Management, 22 (3), 300-320.
مدیریت دولتی
دوره 14، شماره 3
1401
صفحه 371-387

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار