بررسی راه‌کارهای توسعه نظارت مالی و عملیاتی پیشگیرانه دیوان محاسبات کشور

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه حسابداری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

2 گروه حسابداری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین

چکیده

هدف: با توجه به نقش نظارت مالی و عملیاتی پیشگیرانه در کاهش تخلف‌های بخش عمومی، هدف این پژوهش، شناسایی راه‌کارهایی برای توسعه نظارت مالی و عملیاتی پیشگیرانه دیوان محاسبات کشور است.
روش: برای دستیابی به هدف پژوهش، یک طرح پیمایشی تدوین شد. نمونه آماری در بخش کیفی، نخبگان و افراد با تجربه دیوان محاسبات کشور (ستاد) و در بخش کمّی، تمام اعضای هیئت‌های حسابرسی دیوان محاسبات بود. در بخش کیفی با 14 نفر مصاحبه شد و در بخش کمّی، 190 پرسش‌نامه توزیع و همان تعداد پرسش‌نامه تکمیل دریافت شد.
یافته‌ها: بر اساس تحلیل داده‌های دو بخش کیفی و کمّی پژوهش، شش عامل اصلی به‌عنوان سیاست‌های نظارت مالی و عملیاتی پیشگیرانه دیوان محاسبات کشور و 30 راه‌کار برای توسعه نظارت مالی و عملیاتی پیشگیرانه دیوان محاسبات کشور از مصاحبه با خبرگان شناسایی شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بین راه‌کارهای پیشنهادی در بخش‌های آموزش، فناوری اطلاعات و ارتباطات، گزارش‌دهی میان‌دوره‌ای و مداوم، رضایت شغلی و ایجاد انگیزش و رسیدگی جامع و بدون اتلاف وقت با توسعه نظارت مالی و عملیاتی پیشگیرانه دیوان محاسبات کشور ارتباط مثبت وجود دارد و همچنین، بین راه‌کارهای پیشنهادی در بخش ارزیابی جامع و گسترده در حوزه عمل و اجرا با توسعه نظارت عملیاتی پیشگیرانه دیوان محاسبات کشور، ارتباط مثبت وجود دارد.
نتیجه‌گیری: توسعه نظارت مالی و عملیاتی نیازمند به‌کارگیری راه‌کارهای معرفی‌شده در حوزه‌های اصلی شناسایی شد. برنامه‌ریزی و اقدام در این راستا، می‌تواند به توسعه مالی و عملیاتی و کاهش تخلف‌ها و فساد در بخش عمومی منجر شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating Solutions for Developing Preventive Financial supervisory and Operational Supervision by the Iranian Supreme Audit Court

نویسندگان [English]

  • Mahin Rahmati Asl 1
  • Gholamreza Kordestani 2
1 1. MSc., Department of Accounting, Faculty of Social Sciences, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
2 Accounting Department, Faculty oh Social Sciences, Imam Khomeini International University,Qazvin
چکیده [English]

Objective
Considering the important role of financial supervisory and operational supervision in reducing infringements in the public sector, the purpose of this study is to find solutions for developing the capabilities of the Iranian Supreme Audit Court in this regard.
 
Methods
This is a survey study. The participants in the qualitative part included the experts and experienced staff of the Supreme Audit Court. The statistical sample in the quantitative part included all members of the auditing boards of the same Iranian body. Accordingly, 14 people were interviewed and 190 questionnaires were answered by them. The validity and reliability of the used questionnaire were assessed and confirmed before its distribution. The reliability of the questionnaire was evaluated by Cronbach's alpha coefficient method. Non-parametric chi-square and ratio tests were used to analyze its items. Formal validity, content validity, and construct validity of the questionnaire were also evaluated.
 
Results
Analyzing the qualitative and quantitative parts of the research, six main factors were identified as preventive financial supervisory and operational supervision policies applied by the Supreme Audit Court. Also, 30 solutions were extracted from interviewing the experts. The obtained results proved a positive relationship between the development of preventive financial supervisory and operational supervision by the Supreme Audit Court and the proposed solutions in sectors of education and ICT as well as factors including intermediate and continuous reporting, job satisfaction, and motivation.
 
Conclusion
Financial resources are one of the most important and key factors in the development of countries, accordingly, monitoring the use of resources is necessary. Today, due to the complexity of financial systems, limited resources and opportunities, and the need for equitable allocation of resources and opportunities, the importance and need for oversight of the financial reporting process are more considerable. Therefore, regulators play an important role in preventing corruption in government property and contracts. The success and progress in any system rely on effective, efficient, and preventive financial supervisory and operational supervision.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Supreme Audit Court
  • Financial supervisory and Operational Supervision
  • Public Sector. Infringements
احمدی، سجاد (1397). نظارت مالی. فصلنامه تخصصی نظارت مالی، 1(1)، 39-44.
الماسی، حسن؛ دهگان، محمود و حیدری، داریوش (1395). بررسی تأثیرگزارش تفریغ بودجه دیوان محاسبات کشور در اعمال نظارت بر عملکرد مالی دولت و اثربخشی بودجه‌ های سالیانه. دانش حسابرسی، 16(63)، 35-62.
باباجانی، جعفر (1399). الگویی برای تدوین مبانی قانونی نظام نظارت و حسابرسی مستقل در بخش عمومی ایران. دانش حسابرسی، 20(79)، 5-30.
حشمن، محمود (1399). بررسی نقش دیوان محاسبات کشور در پیشگیری از فساد مالی در دستگاه‏های اجرایی. دانش حقوق مالیه، 4(13)، 83-94.
حقیقی، مهری؛ ابدی، سعیدرضا؛ عربیان، اصغر و جلالی، محمد (1397). چالش‌های قانونی نظارت دیوان محاسبات کشور در مقابله با فساد مالی و جرایم ناشی از آن در دستگاه های اجرایی. فصلنامه تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، (38)، 11-34.
دانش فرد، کرم اله و قزلباش، حسن (1389). بررسی نقش گزارش تفریغ بودجه در اعمال نظارت پارلمانی بر عملکرد دولت. مجله حسابداری مدیریت، 3(4)، 93-103.
رنجبر، احمد (1384). حسابرسی و نظارت مالی در بخش عمومی و نقش پارلمان‏ها. دفتر مطالعات سیاسی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
ستوده، رضا؛ فغانی، مهدی و پیفه، احمد (1399). بررسی توانایی فرایندهای داخلی دیوان محاسبات کشور جهت مسئولیت پاسخ‏گویی به استفاده کنندگان. فصلنامه علمی حسابداری دولتی، 7(1)، 209-226.
شمس، مجتبی (1384). تأثیر تفریغ بودجه بر کاهش تخلفات و اصلاح بودجه ریزی در ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، دانشگاه بوعلی سینا.
ضرونی، داریوش و جلالیان، عسگر (1397). الگوی مطلوب نظارت مالی دیوان محاسبات. دانش حقوق مالیه، 1(4)، 39-50.
عباسی، ابراهیمی و بیت عفری، سعید (1395). تأثیر اقدامات پیشگیرانه دیوان محاسبات کشور بر کاهش تخلفات دستگاه‌های اجرایی کشور. دانش حسابرسی، 16(62)، 25-43.
محسنی، عباس و اصلانی، رشید (1382). مسئولیت محاسباتی و نظارتهای مالی و عملیاتی. دفتر مطالعات برنامه و بودجه مرکز پژوهش‏های مجلس شورای اسلامی.
مشکینی، نفیسه و کردستانی، غلامرضا (1398). پیامدهای بهکارگیری رویکرد مدیریت مالی عمومی نوین. مدیریت دولتی، 11(2)، 231-250.
ناصری، احمد؛ کمالیان، امین رضا و افلاطون زاده، بهزاد (۱۳۹۶). ارزیابی نقش دیوان محاسبات در ایفای مسئولیت پاسخ‏گویی عملیاتی دستگاه‌های اجرایی مطالعه موردی استان سیستان و بلوچستان. دانش حسابرسی، 17(66)، 189-216.
ولی‌نژاد، فرشته و پیفه، احمد (1395). اتخاذ رویکرد پیشگیرانه در حسابرسی توسط دیوان محاسبات و تأثیر آن بر وقوع انحرافات مالی دستگاه‏های اجرایی. همایش ملی حسابرسی و نظارت مالی ایران.
 
Referenc