واکاوی ابعاد اشتیاق کارکنان و عوامل برانگیختن آن در پرتو رهنمودهای قرآنی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

2 دانشیار، گروه معارف اسلامی و مدیریت دولتی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران.

3 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت منابع انسانی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

هدف: اشتیاق کارکنان در سال‌های اخیر به موضوعی داغ تبدیل شده و یکی از پنج دغدغه مهم پیش روی مدیریت منابع انسانی محسوب می‌شود. برانگیختن انسان در مسیر صحیح و متناسب با فطرت و فلسفه آفرینش، زمینه بهره‌مندی وی از نعمت‌های دنیوی و اخروی را با هم فراهم می‌کند. هدف این مطالعه، تبیین مفهوم اشتیاق کارکنان و بررسی ریشه‌های پیدایش و برانگیختن آن بر اساس رهنمودهای قرآنی است.
روش: با استفاده از روش کیفی تحلیل مضمون و با بهره‌گیری از نسخه 11 نرم‌افزار MAXQDA تفسیر 5 جلدی نمونه و 20 جلدی المیزان در نرم‌افزار نور مرور و شناسه‌گذاری شد.
یافته‌ها: در این زمینه بیش از 493 مضمون اولیه شناسایی شد که پس از پالایش نهایی، به 120 مضمون تقلیل یافت. مضامین اولیه در قالب 43 مضمون اصلی و پس از آن، در قالب 12 مضمون سازمان‌دهنده، طبقه‌بندی شدند. 12 مضمون سازمان‌دهنده نیز در قالب سه مضمون فراگیر اشتیاق فردی، اشتیاق سازمانی و عوامل زمینه‌ای اشتیاق دسته‌بندی شدند.
نتیجه‌گیری: لازمه اشتیاق کارکنان از منظر قرآن، توجه ویژه به فطرت و سرشت انسان در جهت تعالی خود فردی است که مدیران حوزه منابع انسانی باید به آن توجه ویژه‌ای کرده و فرهنگ اسلامی را در سازمان خود پیاده‌سازی کنند. تعریف کار، منطبق بر اصول و باورهای قرآنی، سرشت انسان، وجدان اسلامی و تعلقات قلبی کارکنان، به شکل‌گیری اشتیاق کارکنان منجر شده و زمینه رشد و تعالی سازمان و کارکنان را هم‌زمان فراهم می‌آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation of the Dimensions of Employee Engagement and Its Motivating Factors in the Light of Qur'anic Guidelines

نویسندگان [English]

  • Hossein Damghanian 1
  • Meisam Latifi 2
  • Abasali Rastgar 1
  • Vahid Najafi Kalyani 3
1 Associate Prof., Department of Business Management, Faculty of Economic, Management and Administrative Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.
2 Associate Prof., Department of Islamic Studies and Public Administration, Faculty of Islamic Studies and Management, Imam Sadiq University, Tehran, Iran.
3 Ph.D. Candidate, Department of Human Resource Management, Faculty of Economic, Management and Administrative Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.
چکیده [English]

Objective:Employee engagement has become a hot topic in recent years and one of the five major challenges human resource management is facing. Incitement of man in the right direction and in accordance with the nature and philosophy of creation creates the grounds for his enjoyment of worldly and foretaste blessings. The purpose of this study is to explain the concept of employees 'engagement and to investigate the origins of the emergence and stimulate the employee engagement based on Qur'anic guidelines.
Methods: Using the qualitative method of analysis and using the MAXQDA 11 software, the 20-volume interpretation of al-Mizan and 5-volume interpretation of Nemooneh in the use of the NOOR Software was reviewed and coded.
Results: In this context, more than 493 primary topics were identified that reduced to 120 after the final refinement. Primary themes were organized in the form of 43 main themes and then in the form of 12 organizer themes. The 12 organizer themes were categorized as two general themes of individual and organizational engagement.12 themes of organizer were categorized into 3 general themes: individual engagement, organizational engagement, underlying causes of engagement.
Conclusion: From the Qur'an's point of view, the employee engagement requires special attention to human nature and self-transcendence. Hence,human resource managers should pay particular attention to employee engagement and be involved in human resource planning. Defining work in accordance with Qur'anic principles and beliefs, human nature, Islamic conscience, and employees’ beliefs can lead to the formation of employee engagement and provide the ground for the growth and excellence of the organization and its employees. The article seeks to conceptualize and explain one of the recent issues of human resources that comprehensively explore the concept and dimensions of employee engagement (individual and organizational) and its emerging contexts based on Native and authentic Quranic knowledge.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human resources management
  • Employee engagement
  • Islamic management
  • Holy Quran
  • Interpretation of Al-Mizan and Nemooneh

مراجع

آخربین، پیمان؛ زاهد بابلان، عادل؛ نقی‎زاده باقی، عباس (1393). رابطه سبک رهبری خدمتگزار و یادگیری سازمانی با اشتیاق شغلی پرستاران. مجله توسعه پژوهش در پرستاری و مامایی، 11(1)، 91- 98.
احمدنیا آلاشتی، سیامک؛ محمدی، ابوالفضل؛ بازرگانی، محمد؛ اسکندری، مجتبی (1392). الگوی انگیزش انسان در سازمان از دیدگاه قرآن کریم. دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت اسلامی، 21(2)، 11-36.
اردلان، محمدرضا؛ قنبری، سیروس؛ فیضی، کاوه؛ سیف‌پناهی، حامد؛ زندی، خلیل. (1393). رابطه اخلاق کار اسلامی با درگیری شغلی. فصلنامه اخلاق زیستی، 4(13)، 75-95.
بابایی‌ خلجی، معصومه؛ احمدی، سید علی ‌اکبر؛ شهبازی، مهدی (1392). بررسی عوامل مؤثر در تعلق خاطر کاری پرستاری در بیمارستان چشم پزشکی فارابی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران. مدیریت دولتی، 5(4)، 39-56.
بیات، اکبر (1398). شناسایی مؤلفه‌های شکل‌دهنده ایدئولوژی سازمانی. مدیریت دولتی، 11(3)، 481-508.
بیانات مقام معظم رهبری، در دیدار با جمعی از بانوان قرآن پژوه کشور. (28/07/1388). بازیابی از وب سایت رسمی مقام معظم رهبری: http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=8259.
ترک‌زاده، جعفر؛ زینعلی، فاطمه (1391). بررسی مقایسه‌ای رویکردهای غربی و اسلامی به انگیزش: به سوی توسعه دانش بومی. دو فصلنامه علمی ـ تخصصی اسلام و مدیریت، 1(2)، 7-30.
خوبرو، محمدتقی؛ سعیدی، حبیب‌الله؛ صفری، علی؛ سید جوادین، سیدرضا (1395). رهبری معنوی، سرمایه اجتماعی و تعلق خاطر کاری، مطالعه‌ای با کاربست تأثیر مؤلفه‌های اسلامی. مدیریت اسلامی، 24(۴)، 109- 196.
دانایی فرد، حسن؛ مصباح الهدی، باقری کنی؛ حجازی‌فر، سعید (1394). شناسایی مؤلفه‌های سازمان‌های فضیلت‌محور و جهادی (مورد پژوهش: کمیته انقلاب اسلامی و جهاد سازندگی). مدیریت اسلامی، 23(۴)، 45-72.
رستمیان، محمدعلی (1393). مسئولیت‌پذیری و وظیفه‌شناسی از دیدگاه قرآن و روایات اهل بیت (علیهم السلام). پژوهشنامه حکمت اهل بیت (علیهم السلام)، 1(۲)، 31-50.
سلطانی، ایرج؛ دل بهاری، وحیده (1396). مدیریت اشتیاق شغلی سرمایه انسانی (از نظریه تا عمل). اصفهان: ارکان دانش.
سهرابی، بابک؛ رئیسی ‌وانانی، ایمان؛ فروزنده ‌‌جونقانی، ریحانه (1395). طبقه‌بندی و تحلیل عوامل مؤثر بر استفاده کارآمد از سیستم‌های اطلاعاتی یکپارچه در سازمان‌های دولتی ایران. مدیریت دولتی، 8(3)، 459-486.
عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی، ۵(2)، 151-198.
عیسی‌خانی، احمد (1392). تبیین نقش منابع شغلی و منابع شخصی در تعلق خاطر کاری کارکنان. مدیریت دولتی، 5(2)، 73-96.
فانی، علی اصغر؛ عیسی خانی، احمد؛ دانایی فرد، حسن (1391). تبیین پیشایندهای تعلق خاطر کاری و تأثیر آن بر تعهد سازمانی. پژوهش‌های مدیریت در ایران، 16(2)، 151-166.
فروزنده دهکردی، لطف‌الله؛ فروغی‌نیا، خورشید (1392). بررسی تأثیر دیدگاه های انسان شناسی اسلامی و غربی بر نظام ارزشی سازمان. اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، 7(1)، 19-42.
قرآن کریم (1384). (سیدهاشم رسولی محلاتی، مترجم) مشهد مقدس: انتشارات به نشر.
کشاورز، سوسن؛ زهری، محسن (1393). ماهیت، اهداف، اصول و روش‌های معادباوری در تربیت اسلامی مبتنی بر آیات قرآن کریم. تربیت اسلامی، 9(19)، 139-156.
ملایی، مریم؛ مهداد، علی؛ گل‌پرور، محسن (1393). رابطه معنویت در محیط کار، انگیزه درونی و اشتیاق شغلی با عملکرد وظیفه. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 15(2)، 47- 55.
نقی‌زاده ‌باقی، عباس؛ زاهد بابلان، عادل؛ آخربین، پیمان (1392). نقش سبک رهبری خدمتگزار و یادگیری سازمانی در اشیاق شغلی پرستاران. مجله سلامت و مراقبت، 15(4)، 71-79.
 
References
Abedi Jafari, H., Taslimi, M. S., Faghihi, A., & Sheikhzadeh, M. (2011). Theory Analysis and Thematic Network: A Simple and Effective Method for Explaining Patterns in Qualitative Data. Strategic Management Thought, 5(2), 151-198. (in Persian)
Ahmadnia Alashti, S., Mohammadi, A., Bazargani, M., & Eskandari, M. (2013). The Pattern of Human Motivation in Organization from the Perspective of the Holy Quran. Two Quarterly Journal of Islamic Management, 21(2), 11-36. (in Persian)
Akharbin, P., Zahed Babolan, A., & Naghizade Baghi, A. (2014). The Relationship between Servant Leadership Style and Organizational Learning with Nurses Career. Journal of Research Development in Nursing & Midwifery, 11(1), 91-98. (in Persian)
Akhtar, R., Boustani, L., Tsivrikos, D., & Chamorro-Premuzic, T. (2015). The engageable personality: Personality and trait EI as predictors of work engagement. Personality and Individual Differences, 73(4), 44-49.
Al Mehrzi, N., & Kumar Singh, S. (2004). Competing through employee engagement: a proposed framework. International Journal of Productivity and Performance Management, 65(6), 831-843.
Anbuoli, P., & Devibala, V. (2009). A Study on Employee Engagement in Insurance Sector in Madurai. Singaporean Journal Scientific Research, 2(1), 6-9.
Anitha, J. (2014). Determinants of employee engagement and their impact on employee performance. International Journal of Productivity and Performance Management, 63(3), 308-323.
Aon Hewitt. (2015). Aon Hewitt's Model of Employee Engagement. Aon Hewitt. Retrieved from http://www.aon.com/attachments/human-capital-consulting/aon-hewitt-model-of-employee-engagement.pdf
Aon Hewitt. (2017). 2017 Trends in Global Employee Engagement. Aon Hewitt.
Ardalan, M. R., Ghanbari, S., Feizi, K., Seif Panahi, H., & Zandi, K. (2014). The Relationship between Islamic Work Ethics and Job Involvement. Journal of Biological Ethics, 4(13), 75-95. (in Persian)
Bakker, A. B., & Demerouti, E. (2008). Towards a model of work engagement. Career Development International, 13, 209-223.
Bedarkar, M., & Pandita, D. (2014). A study on the drivers of employee engagement impacting employee performance. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 133(2), 106-115.
Brad Shuck, M., Rocco, T. S., & Albornoz, C. A. (2011). Exploring employee engagement from the employee perspective: implications for HRD. Journal of European Industrial Training, 35(4), 300-325.
Danaei Fard, H., Bagheri Kanni, M. A., & Hejazi Far, S. (2015). Identifying the Components of Virtual and Jihadist Organizations; Case Study: Islamic Revolution Committee and Structural Jihad. Islamic Management, 23(4), 45-72. (in Persian)
Deloitte. (2016). Human capital trends in the insurance industry. New York: Deloitte. Retrieved 07 08, 2017, from https://www2.deloitte.com/us/en/pages/consulting/articles/ human-capital-trends-in-the-insurance-industry.html
Dutta, H., & Sharma, S. (2016). Employee Engagement in Indian Banking Sector: A Review of the Literature. International Conference on Management and Information Systems (pp. 184-192). Researchgate.
Fani, A. A., Isa Khani, A., & Danaei Fard, H. (2012). Explaining the Consequences of Affiliation and its Impact on Organizational Commitment. Management Research in Iran, 16(2), 151-166. (in Persian)
Ferreira, P., & Oliveira, E. R. (2014). Does corporate social responsibility impact on employee engagement? Journal of Workplace Learning, 26(3/4), 232-248.
Forouzande Dehkordi, L., & Foroughi Niya, K. (2013). Investigating the Impact of Islamic and Western Anthropological Perspectives on the Value System of the Organization. Islam and Managerial Research, 7(1), 19-42. (in Persian)
Ghosh, P., Rai, A., & Sinha, A. (2014). Organizational justice and employee engagement exploring the linkage in public sector banks in India. Personnel Review, 43(4), 628-652.
Gibbons, J. (2006). Employee Engagement. A Review of Current Research and Its Implications. New York: The Conference Board.
Guest, D. (2014). Employee engagement: a sceptical analysis. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 1(2), 141-156.
Hackbarth, N. (2016). Employee Engagement Crash Course. Quantum Workplace.
Hansen, A., Byrne, Z., & Kiersch, C. (2014). How interpersonal leadership relates to employee engagement. Journal of Managerial Psychology, 29, 953-972.
Inceoglu, I., & Warr, P. (2012). Personality and Job Engagement. Journal of Personnel Psychology, 1, 1-9.
Kassa, A. G., & Raju, R. S. (2015). Investigating the relationship between corporate entrepreneurship and employee engagement. Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies, 7(2), 148-167.
Khoreva, V., & Zalk, M. v. (2016). Antecedents of work engagement among high potential employees. Career Development International, 21(5), 459-476.
Khoubro, M. T., Saeedi, H., Safari, A., & Seyed Javadin, S. R. (2017). Spiritual Leadership, Social Capital, and Working Commitment, A Study Using the Impact of Islamic Components. Islamic Management, 24(4), 109-134.
Macey, W. H., & Schneider, B. (2008). The Meaning of Employee Engagement. Industrial and Organizational Psychology, 1(1), 3-30.
Mohd. Hussain, N. H., Abdul Wahab, S. R., & Mohd. Arif, L. S. (2015). Employee Voice and Freedom of Expression in Islam: A Discussion towards Employee Engagement in Education Sector. The International Journal of Social Sciences, 30(1), 105-110.
Molaei, M., Mehdad, A., & Golparvar, M. (2014). The Relationship between Spirituality in the Workplace, Internal Motivation, and Job Desire with Task Performance. Knowledge and Research in Applied Psychology, 15(2), 47-55. (in Persian)
Naghizadeh Baghi, A., Zahed Babolan, A., & Akharbin, P. (2013). The Role of Servant Leadership Style and Organizational Learning in Nurses' Job Objectives. Journal of Healthcare, 15(4), 71-79. (in Persian)
Ozdasli, K., & Aytar, O. (2014). A Content Analysis on Management and Terms related with Management in the Quran. Eurasian Journal of Business and Economics, 7(3), 157-172.
Padhi, B., & Panda, A. K. (2015). A Study on Employee Engagement Models for Sustainability of. International Journal of Research and Development - A Management Review, 4(4), 79-85.
Phillips, R., & Roper, O. (2009). A Framework for talent management in real estate. Journal of Corporate Real Estate, 11(1), 7-16.
Rana, S., Ardichvili, A., & Tkachenko, O. (2014). A theoretical model of the antecedents and outcomes of employee engagement Dubin’s method. Journal of Workplace Learning, 26(3), 249-266.
Rothbard, N. P. (2001). Enriching or Depleting? The Dynamics of Engagement in Work and Family Roles. Administrative Science Quarterly, 46 (4), 655-684.
Saks, A. M. (2006). Antecedents and consequences of employee engagement. Journal of Managerial Psychology, 21(2), 600-619.
Soltani, I., & Del Bahari, V. (2017). Managing Human Capital Careers (From Theory to Practice). Isfahan: Arkan Danesh. (in Persian)
Statements at a mass meeting of the Qur'an researchers. (2009, 9 18). Retrieved fromhttp:farsi.khamenei.ir/speech-content?id=8259
The Holy Quran. (2005). (Rasooli Mahallati, S. H., Translator) Mashhad: Beh Nashr.
(in Persian)
Truss, C., Delbridge, R., Alfes, K., Shantz, A., & Soane, E. (2014). Employee Engagement in Theory and Practice (first ed.). London and New Yourk: Routledge.
Turkzadeh, J., & Zeinali, F. (2011). A Comparative Study of Western and Islamic Approaches to Motivation: Towards the Development of Native Knowledge. Journal of Islam and Management, 1(2), 7-30. (in Persian)
Yener, M., Yaldiran, M., & Ergun, S. (2012). The Effect of Ethical Climate on Work Engagement. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 58(4), 724-733.
مدیریت دولتی
دوره 12، شماره 1
1399
صفحه 1-23

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار