طراحی مدل به‌کارگیری نخبگان علمی در محیط‌های دانشگاهی کشور (مطالعة موردی: اساتید دانشگاه تهران)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه مدیریت دولتی، دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دکتری مدیریت دولتی ـ گرایش خط‌مشی‌گذاری و تصمیم‌گیری، پردیس البرز دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار گروه مدیریت دولتی، دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، طراحی مدل به‌کارگیری نخبگان علمی در محیط­های دانشگاهی کشور است که با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه­پردازی داده‌بنیاد به‌صورت کیفی اجرا شده است. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه­های نیمه‌ساختاریافته استفاده شد و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش استراوس و کوربین و مدل پارادایمی انجام گرفت. نمونه­گیری به روش نظری و با بهره­مندی از تکنیک­های هدفمند (قضاوتی) و گلولة برفی (زنجیره­ای) بود که بر مبنای آن 36 مصاحبه با استادان چند دانشگاه و نخبگان علمی که در حوزة علمی و پژوهشی، تجربه و تخصص داشتند، انجام گرفت. نتایج تحلیل داده­های به‌دست‌آمده از مصاحبه­ها طی فرایند کدگذاری باز، محوری و انتخابی، به ایجاد نظریة داده­‌بنیاد در حوزة به­کارگیری نخبگان علمی در محیط­های دانشگاهی منجر شد. مدل طراحی‌شده در این پژوهش شامل ابعاد و مؤلفه‎های مؤثر، موانع و راهکارها، ویژگی­ها، شرایط علّی، زمینه­ای، واسطه­ای، عناصر تشکیل ‌دهنده است که پدیدۀ محوری، پیامدها و راهبردهای اجرای خط­مشی­ عمومی را نشان می‎دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Designing a Model to Employ Scientific Elites in University Camps of the Country (Case Study: Tehran University Professors)

نویسندگان [English]

  • Abbas Monavvarian 1
  • Akbar Peyvasteh 2
  • Seyed Kamal Vaezi 3
  • Mohamad Khosh Chehre 4
1 Prof. in Public Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Ph.D. in Public Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Associate Prof. in Public Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
4 Associate Prof. of Economics, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The main purpose of this research is to design a model to use scientific elites in university camps of the country using the basis of the grounded theory in a qualitative form. The data were collected through semi-structured interviews and data analysis was done using Strauss & Corbin’s paradigm model. Purposive (inductive) and snowball (rippling) sampling were used and 36 interviews with Tehran University professors and scientific elites (experts in the areas of research and science) were conducted respectively. The results of open coding, axial and selective processes led to the formation of a model, based on the grounded theory, which can help employ the scientific elites in university camp settings. The proposed model includes the effective aspects and variables, barriers and strategies, features, causal, contextual, and mediating conditions and elements leading to the consequences and strategies on the implementation of such a general policy.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Grounded theory
  • Scientific elites
  • University
  • Using
آراسته، ح ر.؛ محمودی راد ، م. (1383). شناسایی، ویژگی‎ها و رشد نخبگان. رهیافت، (5)، 12-4.
استراس، آ. و کوربین، ج. (2008). اصول روش تحقیق کیفی، نظریۀ مبنایی ـ رویه­ها و شیوه­ها. ترجمۀ محمدی، ب. تهران: نشر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
بازرگان، ع.غ سرمد، ز.؛ حجازی، ا. (1388). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه.
بنیاد ملی نخبگان. (1394). آشنایی با ضوابط و آییننامه­های بنیاد ملی نخبگان. تهران: بنیاد ملی نخبگان.
بیگلری، م.؛ طاهریان، ح. (1395). علل و عوامل مؤثر بر جذب و به‎کارگیری نخبگان بسیج دانشجویی برای عضویت در سپاه. فصلنامۀمدیریتوپژوهش­هایدفاعیدانشکدهوپژوهشکدۀدفاعی، 15(81)، 198-161.
پورصادق، ن.؛ آیدا، ر. (1389). آسیب‎شناسی نظام مدیریت نخبگان کشور و ارائۀ الگوی مفهومی مناسب. اولین کنفرانسبینالمللیمدیریت،نوآوریوکارآفرینیفارس.
پورعابدی، م. ر. (1395). طراحی مدل چیره‎دستی در سازمان­های علمی و فناورانه بر مبنای نظریه‎پردازی داده‎بنیاد (مطالعة موردی: جهاد دانشگاهی). فصلنامۀ مدیریت دولتی، 8 (1)، 54-33.
تجری، م. (1395)، رویکردهای برنامۀ درسی برای آموزش نخبگان با تأکید بر کشور ایران. پروژه دات کام.
دانایی­فرد، ح.؛ الوانی، س. م.؛ آذر، ع. (1391). روششناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع. تهران: انتشارات صفار ـ اشراقی.
دوستار، م.؛ فروغی، ن.؛ نوروزی، خ.؛ جوادی، م. (1392). بررسی راهبردهای جذب نخبگان در نظام آموزش عالی ج.ا.ا با استفاده از مدل گسترش عملکرد کیفیت. فصلنامۀ سیاست­های راهبردی و کلان 1 (4)، 20-1.
ژیان‎پور، م.؛ ناجی اصفهانی ز.؛ کاوه‎زاده، ع. (1392). تجربۀ‌ نخبگان از موانع تجاری‎سازی ایده‎ها (مطالعۀ موردی: اعضای بنیاد نخبگان اصفهان). مسائل اجتماعی ایران، 4 (1)، 159- 141.  
شاه‎آبادی، ا.؛ کریم کشته، م. ح.؛ محمودی، ع. (1385). بررسی عوامل مؤثر بر فرار مغزها (مطالعۀ موردی: ایران). پژوهشنامۀ بازرگانی، (39)، 81-39.
طایفی، ع. (1388). بررسی علل خروج نیروهای متخصص از کشور و راهکارهای کاهش آن. طرح نیازسنجی نیروی انسانی متخصص و سیاستگذاری توسعۀ منابع انسانی کشور. تهران: مؤسسۀ پژوهش و برنامه‎ریزی آموزش عالی.
طهماسبی، ر.؛ قلی‎پور، آ.؛ جواهری زاده، ا. (1391). مدیریت استعدادها: شناسایی و رتبه‎بندی عوامل مؤثر بر جذب و نگهداشت استعدادهای علمی. پژوهشهای مدیریت عمومی، 5(17)، 26-5.
عاکفیان، ن.؛ رشیدی، م. م. (1396). نظام مطلوب مدیریت استعداد در سازمان‎ها، زیرسیستم‎ها و الزامات پیاده‎سازی. فصلنامۀ مدیریتبهره­وری، 10 (40)، 286- 259.
فراستخواه، م. (1395). روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی. (چاپ دوم). تهران: انتشارات آگاه.
فلاحی، ک.؛ منوریان، ع. (1387). بررسی عوامل مهاجرت نخبگان (سرمایه­های انسانی) و ارائۀ راهبردهای مناسب برای پیشگیری از این پدیده. دانشوتوسعه، 15 (24)، 136-107.
فلیک، ا. (1388). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمۀ جلیلی، ه. تهران: نشر نی.
فولادگر، م.؛ حقی، ک.؛ مصطفی، ن. (1393). برنامه­ریزی راهبردی ارتقای وضعیت رفاه دانشجویان در نظام آموزش عالی ایران. فصلنامۀبرنامه­ریزیرفاهوتوسعۀاجتماعی، (18)، 138-109.
لوئیس، ک. (1376). زندگی و اندیشۀ بزرگان جامعهشناسی (چاپ ششم). ترجمۀ ثلاثی، م. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
منتظر، غ.؛ ناظمی، ا. م.؛ موسوی­نسب، م. (1391). پیامدهای بازاندیشی در مفهوم نخبگی. فصلنامۀعلمی ـ پژوهشی، 5 (2)، 32-17.
منوریان، ع.؛ اشتریان، ک.؛ غنی خسروی، ا. ح.؛ امیری، م.؛ مختارزاده، خ. (1394). طراحی و تبیین مدل سیاستگذاری مبارزه با فساد اداری در افغانستان. رسالۀ دکتری، دانشکدۀ مدیریت، دانشگاه تهران.
نجاتی آجی بیشه، م.؛ منصوری، ح. (1390). بررسی و اندازه‎گیری وضعیت سرمایۀ فکری در دانشگاه­ها و مؤسسات آموزش عالی. فصلنامۀ­ آموزش عالی، 4 (14)، 65-49.
Anwar, A., Ali Nisar, Q. & Zubair Ahmad Khan, N. & Sana, A. )2014(. Talent Management: Strategic Priority of Organizations. International Journal of Innovation and Applied Studies, 9(3), 1148-1154.
Baron, A. (2011). Measuring Human Capital. Strategic HR Review, 10(2), 30-35.
Bazargan, A., Sarmad, Z. & Zejazi, A. (2009). Research methods in behavioral science. Agah Publishers, Tehran. (in Persian)
Bang, J. T. & Mitra, M. (2011). Brain Drain and Institutions of Governmence: Educational Attainment  of Immigrants to the US 1988-1998. Economic Systems, 35(3), 335-354.
Bretones, F. D., & Gonzalez, M. J. (2014). Subjective and occupational well-being in a sample of Mexican workers. Social Indicators Research, 100(2), 273–285.
Benedict, O. H. & Ukpere, W. I. (2012). Brain Drain and Africal Development: Any Possible Gain from the Drain? African Journal of Business Management,  6(7), 2421-2428.
Creswell, J. (2012). Qualitive Inquiry and Research Design: Choosing Among Five Approaches. (3rd Edition). SAGE Publication , Inc.
Danayi far, H. & Alvani, S. & Azar, A. (2012). Qualitative research methodology in management: a comprehensive approach. Safar-Eshragi Publishers, Tehran. (in Persian)
Davis, T., Cutt, M., Flynn, N., Mowel, P. & Orme, S. (2007). Talent Assessment: A New Steratey for Talent Management. Gawer House.
Dostar, M., Froghi, N., Norozi, Kh. & Jawadi, M. (2013). Strategic review attract elite higher education system J.A.I., Using Quality Function Deployment. Journal strategic and macro policy, 1(4), 1-20. (in Persian)
Falahi, K. & Monavarian, A. (2009). Study of Brain Drain factors (human capital) & Provide appropriate strategies for prevention of this phenomenon. Journal of Knowledge and Development, 5(24), 107-136. (in Persian)
Farasatkhah, M. (2016). Qualitative research methods in the social sciences. Agah Publishers, Tehran. (in Persian)
Flick, A. (2009). An Introduction to Qualitative Research, Ney Publishers. A catalogue record for this book is available from the British Library.
Fooladgar, M. & Haghi, K. & Mostafavi, J. (2014). Strategic planning, promote well-being of students in higher education. Journal of Social Welfare and Development Planning, 6(18), 109-138. (in Persian)
Lois, A. K. (2014). Life and thought leaders Sociology, Translation: Salasi M., Triad sixth edition. Scientific and Cultural Publishers, Tehran.
Ribeiro, J. S., Conceição, C., Pereira, J., Leone, C., Mendonça, P., Temido, M., Vieira, C.P. & Dussault, G. (2013). Health Professionals Moving to and from Portugal. Health Policy, 114(2-3), 97-108.
Marques J.P.C., Carac, J.M.G., Diz, H. )2009(. How canuniversity industry government interactions change the innovation scenario in Portugal? The case of the University of Coimbra. Technovation, (26), 534–542.
Monavariyan, A., Ashtariyan, K., Khosravi, A., Amiri, M. & Mokhtarzade, H.K. (2016). Define and design a model policy to fight corruption in Afghanistan. School of Management, Tehran University. (in Persian)
Montazer, Gh. & Nazemi, A.M. & Mosavi, M. (2013). Consequences rethink the concept of elite. Journal of Science and Technology, 5(2), 17-32. (in Persian)
Nejati, M. & Mansori, H. (2012). N Evaluate and measure intellectual capital in universities and higher education institutions. Journal of Higher Education, 4(14), 65-69. (in Persian)
Poorabedi, M.R. (2016). Designing Model dominant hand in scientific and technological organizations based on grounded theory (Case Study: SID). Journal of Public Management, 8(1), 33-54. (in Persian)
Poorsadeg, N. & Ranjbar, A. (2010). Pathology elite management system and provide a proper model. First International Conference, Management, Innovation and Entrepreneurship, Fars, Iran. (in Persian)
Stewart, J. & Harte, V. (2010). The Implications of Talent Management for Diversity Training: an Exploratory Study. Journal of European Industrial Training, 34(6), 506-518.
Strauss, A. L. & Corbin, J. M. (1998). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Strauss, A. L. & Corbin, J. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for developing Grounded Theory (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Sweem, S. L. (2009). Leveraging employee engagement through a talent management strategy: Optimizing human capital through human resources and organization development strategy in a field study. degree of Doctor of Philosophy in Organization Development. Benedictine University.   
Tahmasebi, R., Golipur, A. & Javaherizade, A. (2012). Talent management, Identify and rank the factors affecting attract and retain scientific talent. Public Management Research, 5(17), 5-26. (in Persian)
Tejri, M. (2016). Approaches curriculum for elite educational with an emphasis on Iran. Available in:  www.prozhe.com/tag. (in Persian)
Vaezi, S.K. (2016). Enterprenurship and Innovation Policy in Training Systems: A case of South Korea. Public Administration and Policy Journl, 19(2), 42-64.