واکاوی شایستگی‌های رهبری راهبردی شهید ستاری: آموزه‌هایی برای مدیران دولتی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه هوایی شهید ستاری، تهران، ایران.

چکیده

هدف: در محیط‌های بسیار پیچیده و پویای پیش روی سازمان‌های امروزین مدیران ردۀ عالی، به‌عنوان رهبران راهبردی، در پیشبرد راهبردهای سازمان، اجرای برنامه‌های تحول و تعالی و حفظ بقا و موفقیت بلندمدت سازمان، از نقشی کلیدی برخوردارند. ایفای مؤثر این نقش به حضور رهبران راهبردی برخوردار از شایستگی‌های گوناگون نیازمند است که با کمک آن‌ها بتوانند از عهدۀ نقش‌ها و کارکردهای مختلف خود در این زمینه برآیند. شناخت این شایستگی‌ها می‌تواند به پرورش رهبران راهبردی مساعدت کند. به این منظور، پژوهش حاضر به شناسایی شایستگی‌های رهبری راهبردی شهید منصور ستاری، به‌عنوان یک رهبر راهبردی و طراحی الگوی ماهیت‌شناسانه از این شایستگی‌ها پرداخته است.
روش: این پژوهش کاربردی، تفسیری و استقرایی است و با رویکرد کیفی اجرا شده است. منابع اطلاعاتی پژوهش شامل اطلاعات موجود در پایگاه اطلاعاتی ستاری، کتاب‌ها و مقاله‌های منتشر شده در خصوص ایشان، فیلم سینمایی منصور و خاطرات ثبت و گردآوری شده در خصوص ایشان است که به‌صورت هدفمند انتخاب و با کمک روش تحلیل مضمون تحلیل شده‌اند. برای ارزیابی قابلیت اعتماد یافته‌ها، از روش توافق درون‌موضوعی دو کدگذار استفاده شده است. برای اطمینان از صحت مقوله‌سازی‌های انجام شده نیز از خبرگان نظرخواهی و اصلاحات لازم اِعمال شد.
یافته‌ها: الگوی نمایانگر شایستگی‌های رهبری راهبردی شهید ستاری، در قالب هشت مضمون فراگیر طبقه‌بندی شده است. این شایستگی‌ها عبارت‌اند از: شایستگی‌های اعتقادی (تربیت‌یافتگی دینی، باورهای دینی و معنویت‌گرایی)، شایستگی‌های اخلاقی و ارزشی (مانند اخلاق‌مداری، ارزش‌گرایی، اصالت، اخلاص، صداقت، تناسب گفتار و کردار، از خودگذشتگی)، شایستگی‌های شخصیتی (مانند خودباوری، اعتمادبه‌نفس، ریسک‌پذیری، جرئت و شجاعت، قاطعیت، فروتنی و سخت‌کوشی)، هوشمندی و استعداد (فراست، نخبگی، ذوق و استعداد هنری)، هوش هیجانی (قابلیت‌های فردی و میان‌فردی)، شایستگی‌های شناختی (تفکر خلاق، تفکر سیستمی، تفکر اقتضایی و تفکر راهبردی)، شایستگی‌های دانشی (دانشوری، دانش فنی و تخصصی و اشراف سازمانی)، شایستگی‌های رفتاری (حمایتگری، روابط تعاملی، مهارت‌های ارتباطی، اعتمادپروری، توانمندسازی، تحول‌گرایی، چالش‌گرایی، تیم‌سازی، اعتمادپروری، مدیریت استعدادها، یادگیرندگی و یاددهندگی و چشم‌اندازمداری).
نتیجه‌گیری: پرورش رهبران راهبردی برای ایفای نقش مؤثر در سازمان‌های امروزین، به شناخت واقع‌گرایانه و جامع از شایستگی‌های لازم برای این رهبران نیاز دارد. الگوبرداری از رهبران موفق، روشی مؤثر برای شناخت این شایستگی‌هاست. الگوی ارائه شده در این پژوهش، شناخت کمابیش جامعی از شایستگی‌های شهید ستاری، به‌عنوان یک رهبر راهبردی را آشکار کرده و با کمک آن‌ها توانسته است رهبری نوآورانه و تحول‌گرایانه‌ای را در دوران فرماندهی نیروی هوایی ارتش ج. ا. ا. به‌کار گیرد و دستاورهای چشمگیری را در راستای چشم‌انداز خودکفایی رقم زند. این الگو می‌تواند به پیشبرد دانش نظری موجود در خصوص رهبری راهبردی و شایستگی‌های لازم برای آن مساعدت کند. همچنین ترویج و به‌کارگیری آن، می‌تواند دانش ارزشمندی برای برنامه‌های رشد رهبران راهبردی مدیران عالی سازمان‌های لشگری و کشوری فراهم سازد و به‌عنوان ابزاری برای بهکاوی شایستگی‌های رهبران راهبردی این سازمان‌ها مساعدت کند. شناسایی هم‌زمان شایستگی‌های گوناگون اعتقادی، اخلاقی، شخصیتی، هیجانی، شناختی، دانشی و رفتاری این رهبر راهبردی مورد مطالعه، وجه تمایز این پژوهش در مقایسه با مطالعات مشابه است و به همین دلیل، توانایی دارد که به پیشبرد دانش نظری موجود در این زمینه یاری دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identifying Shahid Sattari’s Strategic Leadership Competencies: Teachings for Public Managers

نویسنده [English]

  • Naser Asgari
Associate Prof., Department of Public Administration, Faculty of Management, Shahid Sattari Aeronautical University of Science and Technology, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective
In today’s complex and dynamic organizational environments, strategic leaders play a pivotal role in shaping strategies, driving transformational initiatives, achieving organizational excellence, and ensuring long-term survival and success. These responsibilities demand a diverse set of competencies that enable leaders to navigate challenges and seize opportunities effectively. Understanding and developing these competencies is crucial for fostering strategic leadership. The present study seeks to identify the strategic leadership competencies (SLC) of Shahid Mansour Sattari, a prominent strategic leader, and to design a comprehensive model based on his demonstrated capabilities and achievements. By exploring Sattari's leadership competencies, this study aims to contribute to the development of strategic leaders and provide actionable insights for organizations.
Methods
This research adopts an applied, interpretive, and inductive approach within a qualitative framework. The data sources include Shahid Sattari’s recorded and documented memories, published books and articles about him, cinematic portrayals of his life, and the Sattari database. These materials were purposefully selected and analyzed using thematic analysis. To ensure reliability, the two-coder agreement method was employed to evaluate and confirm findings. Additionally, expert opinions were solicited to validate the identified categories, and necessary adjustments were incorporated. This rigorous methodological approach ensures the credibility and applicability of the study's findings.
 
Results
The model of Shahid Sattari’s strategic leadership competencies is structured around eight pervasive themes, each encompassing specific traits and capabilities:
Belief Competencies: Demonstrated through strong religious affiliation, spiritualism, and deeply held ethical convictions.
Moral and Value Competencies: Exemplified by ethical orientation, authenticity, sincerity, honesty, alignment of words and actions, devotion, and valor.
Personality Competencies: Traits such as self-esteem, confidence, courage, decisiveness, humility, and perseverance characterize his personality.
Intelligent Competencies: Highlighting his intellectual prowess, including military genius, scientific acumen, and artistic talent.
Emotional Intelligence: Manifested in his ability to foster individual and interpersonal relationships effectively.
Cognitive Competencies: Encompassing creative, systemic, contingency, and strategic thinking, which underpinned his innovative approaches.
Knowledge Competencies: Demonstrated through knowledge-oriented practices, technical expertise, and organizational mastery.
Behavioral Competencies: Focused on supportive interactions, communication skills, team-building, empowerment, adaptability, challenge orientation, talent management, and fostering a learning culture.
These themes collectively capture the multifaceted competencies that Shahid Sattari utilized to achieve innovative and transformational leadership during his tenure in the Islamic Republic of Iran’s Air Force.
Conclusion
The development of strategic leaders capable of addressing today’s organizational complexities requires a holistic understanding of the competencies they must possess. Benchmarking successful leaders provides valuable insights into these requirements. The model presented in this study comprehensively identifies the competencies demonstrated by Shahid Sattari, enabling him to lead with innovation and achieve significant advancements aligned with self-sufficiency and organizational goals. This model not only advances theoretical knowledge about strategic leadership but also offers a practical framework for developing strategic leaders in contemporary organizations. It highlights the importance of belief-based, ethical, personality-oriented, emotional, cognitive, knowledge-based, and behavioral competencies. The simultaneous integration of these diverse competencies distinguishes this study from similar research, providing a nuanced perspective that enhances understanding in the field. The findings can serve as a benchmark for leadership development programs and as a tool to identify and nurture strategic leadership competencies among senior managers, ultimately contributing to organizational success.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Competence
  • Competence model
  • Leadership competencies
  • Strategic leadership
  • Strategic leadership competencies
  • Thematic analysis
  • Shahid Mansour Sattari

مراجع

ابراهیمی، الهام؛ زرجو، شبنم (1403). بررسی تأثیر سبک رهبری پیش‌نمون بر اثربخشی رهبر: نقش میانجیگری تمامیت ادراک‌شده و تعدیلگری تبادل رهبر ـ رهبر. مدیریت دولتی، 16(1)، 149- 181.  
امینی، علیرضا؛ احمدی زهرانی، مریم (1399). تأثیر رهبری راهبردی ـ خدمتگزار بر آوا و عجین‌شدگی شغلی کارکنان با درنظرگرفتن نقش تعدی‌گر و میانجی هویت‌ سازمانی. مطالعات رفتار سازمانی، 9(2)، 219-248.
ترابی کلاته قاضی، علی؛ سید نقوی، میرعلی؛ رضایی میرقائد، محسن؛ حسین‌پور، داوود؛ قربانی زاده، وجه الله (1402). قابلیت‌های رهبری راهبردی مدیران دولتی شاغل در مناصب سیاسی. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 15(1)، 189-228.
جهانفر، رضا و کرمی، فهیمه (1395(. ده مرد؛ نگاهی به زندگی و عملکرد ده تن از فرماندهان و امیران شهید ارتش جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر ایران سبز.
رضائی، محمد؛ انصاری، منوچهر؛ سلام‌زاده، آیدین؛ وفیقی، سید پندار (1402). ارائه الگوی توسعه رهبری در بانک ملی: رویکرد نظریه داده‌بنیاد چندگانه. مطالعات منابع انسانی، 13(4)، 71- 102.  
زارع، حمید؛ پورعزت، علی اصغر؛ زارعی متین، حسن؛ سلمانی، آرزو (1403). ارائه الگوی توانمندسازی رهبری ازطریق معنا‌‌‌‌پردازی با بهره‌گیری از اسکریپت‏های رفتاری و شناختی. مدیریت دولتی، 16(2)، 249- 281.  
عسگری، ناصر (1402). رهبری ستودنی: الگوپردازی سبک رهبری شهید ستاری، مطالعات رفتار سازمانی، 12(3)، 1-34.
عسگری، ناصر؛ جهانفر، رضا (1402). واکاوی نوآوری‌های سازمانی شهید ستاری در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران. مدیریت نوآوری در سازمان‌های دفاعی، 6(4)، 1-22.
کوزس، جیمز ام؛ پوزنر، پری‌ام (1402). چالش رهبری. (ناصر عسگری و سید فرامرز قرآنی، مترجمان). تهران: نشر فوژان.
محمدبیگی، زهرا؛ الوانی، سید مهدی؛ حسن پور، اکبر؛ یوسفی زنوز، رضا (1398). شناسایی شایستگی های رهبریِ استراتژیک با رویکرد رضایت ذی‏نفعان سازمان در صنعت حمل و نقل هوایی ایران. مدیریت نوآوری در سازمان های دفاعی، 2(4)، 79- 108.  
مدرسی، یاسمن؛ سید نقوی، میر علی؛ رودساز، حبیب؛ رئیسی وانانی، ایمان (1402). طراحی چارچوب مفهومی برای مؤلفه‌های نرم تحول دیجیتال با استفاده از تحلیل مضمون. مطالعات منابع انسانی، 13(1)، 57-88.
نصیرپور، کاظم؛ چرابین، مسلم؛ اکبری، احمد؛ کاوه، داود (1401). شناسایی الگوی ذهنی شایستگی مدیران راهبردی (مورد مطالعه: سازمان بهزیستی خراسان رضوی). پژوهش‌های مدیریت راهبردی، 1(4)، 12-99.
نوایی لواسانی، حمید (1395). مرد ابرپوش، تهران: سوره مهر.
References
Agyepong, I. A., Lehmann, U., Rutembemberwa, E., Babich, S. M., Frimpong, E., Kwamie, A. & Gilson, L. (2018). Strategic leadership capacity building for Sub-Saharan African health systems and public health governance: a multi-country assessment of essential competencies and optimal design for a Pan African DrPH. Health policy and Planning, 33(suppl_2), ii35-ii49.
Al-Awamleh, H. S. (2021). The impact of strategic leadership competencies on the effectiveness of Jordanian public institutions. Academy of Strategic Management Journal, 20, 1-25.
Amini, A. & Ahmadi Zahrani, M. (2020). The Impact Strategic -Servant Leadership on Employee Voice and Job Involvement Considering the Moderating and Mediating Role of Organizational Identity. Organizational Behaviour Studies Quarterly, 9(2), 219-248. (in Persian)
Asgari, N. & Jahanfar, R. (2023). Studying the Organizational Innovations of Shahid Sattari in IRI Air Force. Innovation Management in Defensive Organizations, 6(4), 1-22.
(in Persian)
Asgari, N. (2023). Exemplary leadership: Modeling the Leadership Style of Shahid Sattari. Organizational Behaviour Studies Quarterly, 12(3), 1-34. (in Persian)
Belias, D. & Trihas, N. (2022, November). The Concept and the Measurement of Strategic Leadership: The case of Greek Hotel Employees with the use of Exploratory Factor Analysis. In ECMLG 2022 18th European Conference on Management, Leadership and Governance. Academic Conferences and publishing limited.
Boal, K. & Hooijberg, R. (2000). Strategic Leadership: Moving on. The Leadership Quarterly, 11, 515-549.
Braun, V. & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.
Chummun, B. Z. & Nleya, L. (2022). Effect of strategic leadership capabilities on the development of organizational citizenship behavior. Problems and Perspectives in Management,19(4), 97-109.
DeChurch, L. A., Hiller, N. J., Murase, T., Doty, D. & Salas, E. (2010). Leadership across levels: Levels of leaders and their levels of impact. The Leadership Quarterly, 21(6), 1069–1085.
Dong, X., Yu, Y. & Zhou, J. (2023). Strategic Leadership. In Cisco: Integration of Innovation and Operation (pp. 33-49). Singapore: Springer Nature Singapore.
Ebrahimi, E. & Zarjou, S. (2024). Examining the Effect of Prototypical Leadership Style on Leader Effectiveness: Mediating role of Perceived Integrity and Moderating Role of Leader-leader Exchange. Journal of Public Administration, 16(1), 149-181. (in Persian)
Glotzbach, P. A. (2009). Strategic leadership: Integrating strategy and leadership in colleges and universities. Planning for Higher Education, 37(3), 56.
Goldman, E. (2012). Leadership Practices that Encourages Strategic Thinking. Journal of Strategy and Management, 5, 25-40. https://doi.org/10.1108/17554251211200437
Guillot, W. (2003). Strategic Leadership: Defining the Challenge. Air & Space Power Journal, 17, 67-75.
Hesselbarth, C. & Schaltegger, S. (2014). Educating change agents for sustainability–learnings from the first sustainability management master of business administration. Journal of Cleaner Production, 62, 24– 36.
Hosmer, L. (1982). The Importance of Strategic Leadership. Journal of Business Strategy, 3, 47-57. https://doi.org/10.1108/eb038966
Irtaimeh, H. J. (2018). Impact of strategic leadership competencies on enhancing core competencies in organizations: Applied study on AlManaseer Group for Industrial & Trading. Modern Applied Science, 12(11), 169-180.
Jahanfar, R. & Karami, F. (2016). Ten Men: A Look at the Life and Performance of Ten Martyred Commanders and Generals of the Islamic Republic of Iran Army, Tehran: Iran Sabz Publication. (in Persian)
Kouzes, J. M. & Posner, B. Z. (2017). The leadership challenge: How to make extraordinary things happen in organizations. John Wiley & Sons.
Laksono, D. A. F. & Nugraha, M. H. R. (2022). Strategic Leadership in the Defense Diplomacy and the Modernization of the Indonesian Militarain Equipment and Weapon Systems in the Period OF 2019-2021. Jurnal Pertahanan: Media Informasi ttg Kajian & Strategi Pertahanan yang Mengedepankan Identity, Nasionalism & Integrity, 8(1), 99-108.
Mahlangu, V. P. & Moloto, B. M. (2022). Strategic Competencies and Skills for Future University Leaders: Creating More Agile Universities. In Leadership and Management Strategies for Creating Agile Universities (pp. 169-181). IGI Global.
Mistarihi, A. (2021). Strategic Leadership Competencies: Evidence from the State of Qatar. Journal of Human Resource and Sustainability Studies, 9, 57-81.
Modaresi, Y., Seyed Naghavi, M. A., Roodsaz, H. & Raeesi Vanani, I. (2023). Designing a Conceptual Framework for the Soft Components of Digital Transformation Using Thematic Analysis. Journal of Human Resource Management, 13(1), 57-88. (in Persian)
Mohammadbeigi, Z., Alvani, S. M., Hasanpoor, A. & Yousefi Zenouz, R. (2020). Identifying Strategic Leadership Competencies with a view to Satisfying Organizational Stakeholder in Iran Air Transport Industry. Innovation Management in Defensive Organizations, 2(4), 79-108. (in Persian)
Mohammed, H. O., Abdullah, N. N., Majeed, H. L. & Sadq, Z. M. (2022). The Role of Strategic Leadership in Organizational Learning: A theoretical perspective. Qalaai Zanist Journal, 7(3), 1089-1103.
Muktamar, B. A. (2023). The role of ethical leadership in organizational culture. Jurnal Mantik, 7(1), 77-85.
Nasirpour, K., Cherabin, M., Akbari, A. &  Kaveh, D. (2021). Recognition and rankings of the competencies of the strategic managers of Khorasan Behzisti (shannon entropy analysis), Quarterly Journal of Training and Development of Human Resources , 1(4), 12-99.
(in Persian)
Navaei Lavasani, H. (2016). The Man in the Clouds, Tehran: Soure Mehr. (in Persian)
Norzailan, Z., Yusof, S. M. & Othman, R. (2016). Developing strategic leadership competencies. Journal of Advanced Management Science, 4(1), 66-71.
Olwan, A. A., Irtaimeh, H. J. A. & Al-Lozi, M. (2019). Strategic leadership competencies and its impact on achieving organizational excellence via the mediating role of organizational commitment: a case study in national center for security and crisis management (NCSCM). Journal of Social Sciences (COES&RJ-JSS), 8(1), 106-138.
Pisapia, J., Reyes-Guerra, D. & Coukos-Semmel, E. (2005). Developing the Leader’s Strategic Mindset: Establishing the Measures. Kravis Leadership Institute. Leadership Review, 5, 41-68.
Rezaei, M. , Ansari, M. , Salamzadeh, A. and Toufighi, S. P. (2023). Presenting the Framework of Leadership Development in Melli Bank: Multi Grounded Theory Approach. Journal of Human Resource Management, 13(4), 71-102. doi: 10.22034/jhrs.2024.189978
(in Persian)
Ruben, B. (2019). An Overview of the Leadership Competency Framework. In R. Gigliotti (Ed.), Competencies for Effective Leadership (pp. 19-28). Bingley: Emerald Publishing Limited.
Samimi, M., Cortes, A. F., Anderson, M. H. & Herrmann, P. (2022). What is strategic leadership? Developing a framework for future research. The Leadership Quarterly, 33(3), 101353.
Sashkin, M. (1992). Strategic Leader Competencies. In R. Phillips & J. Hunt, Eds., Strategic Leadership: A Multi-Organizational-Level Perspective (pp. 139-160). Westport, CT: Quorum Books.
Schoemaker, P., Krupp, S. & Howland, S. (2013). Strategic Leadership: The Essential Skills. Harvard Business Review, January/February Issue, 1-5.
Sebnem, A., Diken, A. & Sendogdu, A. (2011). Investigation of the Effects of Strategic Leadership on Strategic Change and Innovativeness of SMEs in a Perceived Environmental Uncertainty. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 24, 627-642.
Sesi, P. & Mutisya, M. (2023). Strategic leadership and its influence on competitive advantage in strategic collaborations between universities and teaching hospitals in Kenya. The University Journal, 5(1), 93-116.
Shao, L. (2022). A Review of the Research on the Mechanism of Strategic Leadership at the Organizational Level. Journal of Education, Humanities and Social Sciences, 4, 70-89.
Shao, Z. (2019). Interaction Effect of Strategic Leadership Behaviors and Organizational Culture on IS-Business Strategic Alignment and Enterprise Systems Assimilation. International Journal of Information Management, 44, 96-108.
Takawira, B., Kanyangale, M. & Mutambara, E. (2022). An exploratory study towards business sustainability through strategic leadership in emerging pharmaceutical business of South Africa: A case of Alpha distribution. International Journal of Research in Business and Social Science (2147-4478), 11(7), 121-130.
Takawira, B., Kanyangale, M. & Mutambara, E. (2023). Competencies of strategic leadership towards business sustainability in emerging pharmaceutical business of South Africa: A case of Alpha distribution. Cogent Social Sciences, 9(2), 2275443. DOI: 10.1080/23311886.2023.2275443
Torabi, A., Seyed Naghavi, M.A., Rezaei, M., Hosseinpour, Davood & Ghorbanizadeh, V. (2023). Strategic Leadership Capabilities of Public Administrators Working in Political Positions. Research in Human Resources Management, 15(1), 189- 228. (in Persian)
Weiler, J. & Dohlen, H. (2019). Ready to Lead: Using Competency Models to Build and Assess Leadership Competency in Pre-Service School Leaders. In K. K. Winter, H. H. Pinter & M. K. Watson (Eds.), Performance-Based Assessment in 21st Century Teacher Education (pp. 184-204). Hershey, PA: IGI Global.
Wiek, A., Bernstein, M., Foley, R., Cohen, M., Forrest, N., Kuzdas, C., Kay, B. & Withycombe Keeler, L. (2015). Operationalising competencies in higher education for sustainable development. Handbook of Higher Education for Sustainable Development Routledge, 241–260.
Willis, A. C., Kinyua, G. & Muchemi, A. (2022). Strategic Leadership as an Antecedent of Competitive Advantage: A Review of Literature. International Journal of Managerial Studies and Research, 10(1), 18-33.
Zare, H., Pourezzat, A., Zareei Matin, H. & Salmani, A. (2024). Presenting a Leadership Empowerment Model through Sense-making by Using the Cognitive and Behavioral Scripts. Journal of Public Administration, 16(2), 249-281. (in Persian)
مدیریت دولتی
دوره 17، شماره 1
1404
صفحه 44-74

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار