مدل ارزیابی تعالی مدیریت منابع انسانی در بخش دولتی

سخن سردبیر

نویسنده

استاد، گروه رهبری و سرمایه انسانی، دانشکده مدیریت دولتی و علوم سازمانی، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

10.22059/jipa.2024.99160

چکیده

منابع انسانی یکی از سرمایه‎های مهم و تأثیرگذار در اثربخشی اهداف و مأموریت‎های دستگاه‏های اجرایی است؛ به‏طوری که تعالی و سرآمدی منابع انسانی در کنار سایر عوامل، به‏عنوان یکی از مهم‏ترین عوامل تعیین‎کنندۀ تعالی سازمانی به‏شمار می‎رود. به‏خاطر رقابت شدید شرکت‏های خصوصی، در فضای دولتی و عمومی رقابت برای جذب منابع انسانی نخبه فشرده‏تر می‏شود. از طرف دیگر، هر قدر دانش و تکنولوژی سازمان پیچیده‏تر و پیشرفته‏تر می‏شود، جذب منابع انسانی و به‏ویژه کارکنان دانشی، اهمیت بیشتری می‏یابد. به‏طور کلی می‏توان این گونه نتیجه گرفت برای اینکه بتوان در صحنۀ رقابت با بقیۀ سازمان‏ها موفق شد، باید در صحنۀ شناسایی، جذب، توسعه، انگیزش و نگهداری و جانشین‏پروری منابع انسانی تلاش کرد. بدین منظور دستگاه‏های اجرایی باید از سازوکار مناسبی استفاده کنند تا در راستای استراتژی‏های سازمان، منابع انسانی خود را هدایت کنند.
مدل تعالی مدیریت منابع انسانی، سازوکار مناسب و مدلی برای ارزیابی تعالی مدیریت منابع انسانی دستگاه‏های اجرایی است تا تصویر روشن و اطلاعات کمّی و کیفی مناسب، معتبر، سیستماتیک و یکپارچه‏ای از وضعیت تعالی منابع انسانی و عملکرد حوزۀ مدیریت منابع انسانی دستگاه‏های اجرایی را نشان دهد. این مدل کمک می‏کند تا تصمیم‏ها و سیاست‎گذاری‎های حوزۀ مدیریت منابع انسانی، به ارتقای سطح تعالی نظام مدیریت منابع انسانی دستگاه‏های دولتی بینجامد و برای دستگاه‏های اجرایی روشن کند که تا چه میزان در جهت بالابردن سطح تعالی منابع انسانی خود، برنامه‎ریزی و اقدام مؤثر و اثربخشی را اعمال نموده‎اند.
در سطح کلان مدل تعالی مدیریت منابع انسانی، زمینۀ ارزیابی و سنجش این مهم را برای سازمان اداری و استخدامی کشور فراهم خواهد نمود تا در اتخاذ تصمیمات و سیاست‎های مناسب در سطح ملی و دستگاهی و همچنین، ارزیابی مستمر از عملکرد نظام مدیریت منابع انسانی دستگاه‏ها و شناخت نقاط قوت و ضعف و تعیین حوزه‎های بهبود و توسعۀ مدیریت منابع انسانی دستگاه‏های اجرایی یاری نماید.
دستگاه‏های اجرایی بخش دولتی و عمومی سهم بزرگی در مدیریت امور کشور برعهده دارند و لازم است از مدل‏های کارآمد در حوزۀ مدیریت منابع انسانی استفاده کنند و با بومی‏سازی مدل‏های جهان، از مدل مناسب برای مدیریت مؤثر منابع انسانی در این سازمان‏ها بهره گیرند. در بسیاری از کشورهای جهان، بخش عمومی همگام با نهضت مدیریت دولتی نوین با تأکید بر اتخاذ رویکردهای مشابه بخش خصوصی با هدف بهبود پاسخ‏گویی و کیفیت خدمات، به پیاده‏سازی مدل‏های مدیریت منابع انسانی و بومی‏سازی آن روی آورده است. از این جهت، مدل تعالی مدیریت منابع انسانی با بهره‏گیری از جوایز و مدل‏های بین‏المللی و ملی، در مطالعات تطبیقی در حوزۀ ملی و بخش دولتی (36 جایزه و مدل مرتبط)، برای سازمان‏های دولتی و عمومی طراحی شده است و امید می‏رود با چرخۀ سنجش ـ تحلیل ـ بهبود یکپارچه، به تعالی وضعیت منابع انسانی کشور منجر شود. این مدل دارای 3 جهت‏دهنده، 7 فرایند، 49 نتیجۀ عینی داده‏محور و 10 نتیجۀ نگرشی می‏باشد.

عنوان مقاله [English]

Human Resource Management Excellence Model in Public Sector

نویسنده [English]

  • Aryan Gholipour
Professor, Department of Leadership and human capital, Faculty of governmental management And Organizational science, University of Tehran, Tehran, Iran