ارائه چارچوبی از عوامل مؤثر بر اجرای خط‌مشی‌های حوزۀ حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌های شمال کشور

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

2 استاد، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

10.22059/jipa.2024.371150.3460

چکیده

هدف: در حقوق ایران، حفاظت از محیط زیست وظیفه عمومی به‌شمار می‌رود و ماهیت فرابخشی و چندبُعدی امر حفاظت از محیط زیست نیز، عمومی بودن این وظیفه را نشان می‌دهد؛ بنابراین وظیفه حفاظت از محیط زیست، الزاماً نباید مختص سازمان واحدی باشد و ایفای بهتر این وظیفه اساسی، سازوکارهای حقوقی و اداری مشخصی را برای تعیین وظایف هر یک از نهادهای مختلف در این زمینه ایجاب می‌کند. در ایران، تصمیم‌گیری در خصوص مدیریت جنگل برعهدۀ دولت که بر راه‌حل‌های فنی و تصمیم‌گیری از بالا به پایین تأکید دارد و تجارب ذی‌نفع را نادیده می‌گیرد. اکنون، روند جهانی مدیریت جنگل، درک گسترده‌تری از شکست‌ها را در اتخاذ استراتژی‌ها نشان می‌دهد که بر مدیریت مشارکتی با اهداف متعدد تأکید دارند. اجرا مرحله مهمی از سه مرحله تدوین، اجرا و ارزیابی خط‌مشی عمومی است که در آن، هدف خط‌مشی‌گذاران نمود پیدا می‌کند. از سوی دیگر، محیط زیست و حفاظت از آن، موضوعی است که در دهه‌های اخیر بسیار به آن توجه شده است. بر اساس آنچه بیان شد، هدف اصلی این پژوهش، ارائه چارچوبی از عوامل مؤثر بر اجرای خط‌مشی‌های حوزۀ حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌های شمال کشور بوده است.
روش: روش این پژوهش، آمیخته بوده است. در بخش کیفی، کدها با استفاده از روش کیفی تجزیه‌وتحلیل مضمون به الگو تبدیل شدند. در بخش کمّی پژوهش نیز، برای بررسی اهمیت هر شاخص و رتبه‌بندی آن‌ها، از مدل تحلیل عملکرد ـ اهمیت (IPA) استفاده شد. نمونه‌گیری هدفمند و به‌روش متوالی یا متواتر بود. در بخش کیفی، ۱۴ خبره در پژوهش حضور داشتند و پس از مصاحبه با نفر ۱۲ از خبرگان اشباع نظری حاصل شد. حجم نمونه در بخش کمّی با استفاده از مدل تحلیل عملکرد ـ اهمیت، ۱۶ نفر بود.
یافته‌ها: با مطالعه داده‌ها واطلاعات استخراج شده، در نهایت، ۴۷۳ کد باز (مفهوم اولیه)، ۳۹۰ مضمون پایه، ۵۶ مضمون سازمان‌دهنده و ۱۰ مضمون فراگیر شناسایی شد. مضامین فراگیر شناسایی‌شده برای اجرای خط‌مشی‌های حوزۀ محیط زیست عبارت‌اند از: مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی، مدیریت علمی جنگل، مدیریت منابع سازمانی، اولویت قرار گرفتن مسائل زیست‌محیطی، ارتقای کیفیت خط‌مشی‌گذاری زیست‌محیطی، هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی و تقنینی، توسعۀ بوم‌محور، طراحی بستۀ ابزاری، بوروکرات‌های سطح خیابان و مشارکت شهروندان. نتایج بخش کمّی با رویکرد اهمیت ـ عملکرد نشان داد که مؤلفه‌های بوروکرات‌های سطح خیابان، مشارکت شهروندان، طراحی بستۀ ابزاری، توسعۀ بوم‌محور و حل مسئله، مؤلفه‌های اصلی هستند که باید در خط‌مشی‌گذاری و اجرا به آن‌ها توجه شود.
نتیجه‌گیری: اجرای خط‌مشی به اقدام هماهنگ ذی‌نفعان در مقیاس‌های مکانی و زمانی، از طریق آرایش شبکه‌ای از سطوح دولتی، مؤسسه‌های تحقیقاتی، سازمان‌های بهره‌بردار و...، چارچوب‌های قانونی مؤثر و ترتیبات نهادی خاص نیاز دارد. راهبرد همکاری‌جویانه، به‌دلیل مشارکت‌دادن تمام ذی‌نفعان و کنشگران مرتبط با مسئله، راهبرد موفقی است. این راهبرد همکاری‌جویانه را می‌توان در حکمرانی جنگل جست‌وجو کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Presenting a Framework of Effective Factors on the Implementation of Policies in the Field of Protection and Exploitation of Forests in the North of the Country

نویسندگان [English]

  • Davoud Hosseinpoor 1
  • Seyed Mahdi Alvani 2
  • Hossein Aslipour 1
  • Aghil Ghorbani Paji 3
1 Associate Prof., Department of Public Management, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran. Iran.
2 Prof., Department of Public Management, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran. Iran.
3 PhD., Department of Public Management, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran. Iran.
چکیده [English]

Objective
Environmental protection in Iranian law is designated as a public duty, reflecting its critical importance. The complex, cross-sectoral, and multi-dimensional nature of environmental protection mandates that this responsibility be shared broadly across various sectors. Consequently, the task of safeguarding the environment should not be limited to a single organization or entity. Effective fulfillment of this essential duty requires the establishment of specific, coercive legal mechanisms that clearly delineate the roles and responsibilities of different institutions involved in this area. Currently, in our country, the government predominantly handles forest management decision-making. This process tends to focus on technical solutions and relies on a top-down decision-making approach, which often overlooks the valuable insights and experiences of local beneficiaries. However, contemporary global trends in forest management are increasingly embracing a more comprehensive understanding, recognizing the limitations of past approaches. These trends now emphasize strategies that focus on participatory management, integrating multiple objectives to address the diverse needs of stakeholders. The implementation phase is a critical component of the public policy cycle, which includes formulation, implementation, and evaluation. It is during implementation that the true intent of policymakers becomes evident and operational. Given the rising importance of environmental issues in recent decades, this research centers on a vital objective: to present a framework that identifies and analyzes the effective factors influencing the implementation of policies aimed at the protection and sustainable exploitation of forests in the northern regions of Iran.
Methods
This research employed a rigorous mixed-methods approach to ensure comprehensive analysis. In the qualitative section, the study utilized thematic analysis to convert raw codes into discernible patterns, offering deeper insights into the subject matter. The quantitative portion of the research employed the Importance-Performance Analysis (IPA) model, a well-established tool that allows for the examination of the significance of each index and facilitates the ranking of these indices based on their relevance and impact. The research adopted a sequential or successive method for targeted sampling, ensuring that the sample accurately reflected the population of interest. In the qualitative section, the study engaged 14 experts with substantial experience in the field, achieving theoretical saturation after conducting in-depth interviews with 12 of these participants. For the quantitative analysis, the IPA model determined that a sample size of 16 participants was sufficient to yield meaningful results, ensuring robust conclusions.
Results
The analysis of the collected data yielded a substantial amount of valuable information. Specifically, 473 open codes (representing initial concepts) were identified, which were further distilled into 390 basic themes. These basic themes were then organized into 56 organizing themes, which were ultimately consolidated into 10 overarching themes. These overarching themes are crucial for understanding the implementation of policies in the environmental sector and include: environmental responsibility, scientific forest management, management of organizational resources, prioritization of environmental issues, improvement of the quality of environmental policymaking, coordination between executive bodies and legislative frameworks, eco-oriented development, the design of effective toolkits, the role of street-level bureaucrats, and the importance of citizen participation. The quantitative analysis, utilizing the importance-performance approach, highlighted several key components. It was found that the roles of street-level bureaucrats, the active participation of citizens, the design and implementation of toolkits, eco-oriented development strategies, and effective problem-solving mechanisms are the main components that must be prioritized in both policy-making and implementation processes to achieve successful outcomes.
Conclusion
The successful implementation of environmental policies is contingent upon the coordinated and synchronized actions of all relevant stakeholders, operating across various spatial and temporal scales. This coordination must involve a well-structured network comprising different levels of government, research institutions, operational organizations, and other relevant entities. To facilitate this process, the development and enforcement of effective legal frameworks and institutional arrangements are imperative. A specialized institution may be necessary to oversee and manage these coordinated efforts. Furthermore, a cooperative strategy, which emphasizes the active participation of all stakeholders and actors connected to the issue, has been identified as a particularly effective approach. This cooperative strategy is especially relevant in the context of forest governance, where the complexities of environmental, social, and economic factors intersect. By fostering collaboration and ensuring that all voices are heard, this approach can lead to more sustainable and effective management of forest resources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Implementation of environmental policies
  • Protection and exploitation of forests in the north of the country
  • Importance Performance Analysis (IPA)
  • Street-level bureaucrats
  • Citizen participation
ابراهیمی کیاسری، حمیدرضا؛ الوانی، سید مهدی و معمارزاده تهران، غلامرضا (1402). ارزیابی ترکیبی از عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در خط‌مشی‌های نظام آموزشی و پرورشی ایران. مدیریت دولتی، 15(2)، 230-257.
اصلی‌پور، حسین؛ زاهدی، شمس‌السادات؛ شریف‌زاده، فتاح و قربانی‌زاده، وجه‌الله (1394). تبیین الگوی بومی تدوین خط‌مشی‌های زیست‌محیطی کشور با استفاده از نظریه داده‌بنیاد. اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)، 8(1)، 41-66.
باد آهنگ گله بچه، احمد؛ عابدی سروستانی، احمد و محبوبی، محمد رضا (1400). دیدگاه روستاییان حاشیة جنگل دربارة محیط زیست و ارتباط آن با وضعیت جنگل‌ها نمونة پژوهش: استان گلستان. جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، 32(2)، 67-82.
پورعزت، علی اصغر (1400). سخن سردبیر: سواد خط‌‌مشی‌گذاری و حکمرانی مضاف. مدیریت دولتی، 13(2)، 182-183.
رضوانی، محمد و هاشم‌زاده، فهیمه (1392). بررسی اثرات مختلف خروج دام از جنگل از دیدگاه جنگل شناسی و اقتصادی در حوزه 14 جنگل های شمال کشور (فومن). پژوهش‌های علوم و فناوری چوب و جنگل، 20(3)، 125-138.
 
References
Adorsu-Djentuh, F. Y. (2018). Implementation of Environmental Sanitation Policies: Assessing the Role of Local Actors in Ghana. Doctoral dissertation, The University of Manchester (United Kingdom).
Akande, A., Cabral, P., Gomes, P. & Casteleyn, S. (2019). The Lisbon ranking for smart sustainable cities in Europe. Sustainable Cities and Society, 44, 475-487.
Aryal, K., Dhungana, R. & Silwal, T. (2021). Understanding policy arrangement for wildlife conservation in protected areas of Nepal. Human Dimensions of Wildlife, 26(1), 1-12.
Aslipour, H., Zahedi, S., Sharifzadeh, F. & Qorbanizadeh, V. (2014). Explanation of Indigenized Model for Environmental Policy Formulation in Iran, Using Grounded Theory. Strategic Management Thought, 8(1), 41-66. doi: 10.30497/smt.2015.1709
(in Persian)
Badahang Galleh-Bacheh, A., Abedi Sarvestani, A. & Mahboobi, M. R. (2021). The View of Forest Margin Villagers towards the Environment and its Relation to Forests Condition A Case Study of Golestan Province. Geography and Environmental Planning, 32(2), 67-82. doi: 10.22108/gep.2021.124567.1345 (in Persian)
Bartels, K. P., Wagenaar, H. & Li, Y. (2020). Introduction: towards deliberative policy analysis 2.0. Policy studies, 41(4), 295-306.
Borrini-Feyerabend, G., Pimbert, M., Farvar, M. T., Kothari, A. & Renard, Y. (2004). Sharing Power. Learning by doing in co-management of natural resources throughout the world. Cenesta, Tehran, IIED. IUCN/CEESP/CMWG.
Britannica, E. (2020). Encyclopædia britannica.
Collins, H., Weinel, M. & Evans, R. (2010). The politics and policy of the Third Wave: new technologies and society. Critical policy studies, 4(2), 185-201.
Dehghani, M., Gouws, S., Vinyals, O., Uszkoreit, J. & Kaiser, Ł. (2018). Universal transformers. arXiv preprint arXiv:1807.03819.
Düzgün, B. (2008). Knowledge sector dimension of Turkish economy (Master's thesis, Marmara Universitesi.
Ebrahimi Kiasari, H., Alvani, S. M. & Memarzadeh Tehran, G. (2023). Combinational Assessment of the Factors Affecting Public Participation in Iranian Educational Policies. Journal of Public Administration, 15(2), 230-257. doi: 10.22059/jipa.2023.351493.3247 (in Persian)
Faryadi, M. (2018). Pathology of Inter-Organizational Collaboration in environmental protection in the Iranian Administrative Law. Administrative Law, 6 (16), 109-131. (in Persian)
Garmestani, A. S., Allen, C. R. & Cabezas, H. (2008). Panarchy, adaptive management and governance: policy options for building resilience. Nebraska Law Review,87, 1036.
Golverdi, M., Danaeefard, H., Rahmati, M. H. & Babashahi, J. (2020). Exploring and Analyzing the Consequences of Alienation of Implementers from Public Policies in Iran. Journal of Public Administration, 12(3), 379-403. doi: 10.22059/jipa.2020.294973.2676 (in Persian)
Grimsey, D. & Lewis, M. K. (2004). The governance of contractual relationships in public–private partnerships. Journal of corporate citizenship, (15), 91-109.
Higgs, E. (2008). Twinning reality, or how taking history seriously changes how we understand ecological restoration in Jasper National Park. Culturing wilderness in Jasper National Park: studies in two centuries of human history in the upper Athabasca river watershed. University of Alberta Press, Edmonton, Canada.
Jordan, A. & Lenschow, A. (2010). Environmental policy integration: a state of the art review. Environmental policy and governance, 20(3), 147-158.
Keshvarian Azad, R., Etebarian khorasgani, A., Hadi Paykani, M. & Shahnoushi, M. (2022). Designing a Model for Implementing Judicial Policies in Iran's Judiciary. Journal of Public Administration, 14(1), 129-164. doi: 10.22059/jipa.2021.334472.3060 (in Persian)
Li, X., Yang, X., Wei, Q. & Zhang, B. (2019). Authoritarian environmentalism and environmental policy implementation in China. Resources, Conservation and Recycling, 145, 86-93.
Liikanen, M., Havukainen, J., Viana, E. & Horttanainen, M. (2018). Steps towards more environmentally sustainable municipal solid waste management–A life cycle assessment study of São Paulo, Brazil. Journal of Cleaner Production, 196, 150-162.
Lipsky, M. (1980). Street-level Bureaucracy. Dilemmas of the individual in public services, New York, NY: Russell Sage Foundation.
Mamivand, B., Amini Sabeq, Z., Sadeh, E. & Khalaj, M. (2019). Study and presenting the model of environmental policy implementation using baseline data theory. Majlis and Rahbord, 26(98), 71-95. (in Persian)
Mendoza, G. A. & Prabhu, R. (2005). Combining participatory modeling and multi-criteria analysis for community-based forest management. Forest Ecology and Management, 207(1-2), 145-156.
Petit-Boix, A. & Leipold, S. (2018). Circular economy in cities: Reviewing how environmental research aligns with local practices. Journal of Cleaner Production, 195, 1270-1281.
Polman, D. & Alons, G. (2021). Reap what you sow: implementing agencies as strategic actors in policy feedback dynamics. Policy Sciences, 54(4), 823-848.
Potoski, M. & Woods, N. D. (2002). Dimensions of state environmental policies: Air pollution regulation in the United States. Policy Studies Journal, 30(2), 208-226.
Pourezzat, A. A. (2021). Policy making Literacy and Governance in Disciplines. Journal of Public Administration, 13(2), 182-183. doi: 10.22059/jipa.2021.85674 (in Persian)
Rezvani, M. & Hashemzadeh, F. (2013). Investigating the effective factors on forest degradation and impact of removing livestock from district 14 of the northern forests of Iran: an environmental and economic perspective (Fuman). Journal of Wood and Forest Science and Technology, 20(3), 125-138. (in Persian)
Sari, D. A., Margules, C., Lim, H. S., Widyatmaka, F., Sayer, J., Dale, A. & Macgregor, C. (2021). Evaluating policy coherence: A case study of peatland forests on the Kampar Peninsula landscape, Indonesia. Land Use Policy, 105, 105396.
Saunders, M. (2009). Research methods for business students. Person Education Limited.
Savari, M., Eskandari Damaneh, H. & Eskandari Damaneh, H. (2020). Factors influencing local people’s participation in sustainable forest management. Arabian Journal of Geosciences, 13(13), 513.
Soss, J., Fording, R. C. & Schram, S. (2011). Disciplining the poor: Neoliberal paternalism and the persistent power of race. University of Chicago Press.
Sultana, A., Rashid, M. H. O., Eva, S. A. & Sultana, A. (2020). Assessment of Relationship among Regional Economic Development Policy, Urban Development Policy and Public Policy.
Tummers, L. L., Bekkers, V., Vink, E. & Musheno, M. (2015). Coping during public service delivery: A conceptualization and systematic review of the literature. Journal of Public Administration Research and Theory, 25(4), 1099-1126.
Young, C. E. F. & de Castro, B. S. (2021). Financing conservation in the Brazilian Atlantic forest. The Atlantic Forest: History, Biodiversity, Threats and Opportunities of the Megadiverse Forest, 451-468.
Zhang, T. & Yao, H. (2018). The improvement on the implementation level of environmental policies is demanded in China. Environmental Science and Pollution Research, 25(36), 36035-36038.