ارائه چارچوب مفهومی تبیین تاب‌آوری سازمانی در برابر فساد در سازمان‌های اقتصادی دولتی ایران با الهام از هستی‌شناسی رئالیسم انتقادی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 استاد، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 استاد، گروه اقتصاد کاربردی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

4 استادیار، گروه بازرگانی و کسب‌وکار، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران.

چکیده

هدف: سازمان‌های دولتی در مواجهه با فساد و توانایی بازگشت به شرایط قبل از فساد، متفاوت‌اند. هدف پژوهش حاضر، ارائه چارچوب تاب‌آوری سازمانی در برابر فساد در سازمان‌های اقتصادی دولتی ایران است.
روش: با استفاده از روش نظریه داده‌بنیاد با رویکرد پدیدار شونده گلیزر و الهام از هستی‌شناسی رئالیسم انتقادی، سعی شد عوامل پدیدآورنده در سه لایه‌ رویداد و سازوکار و ساختار شناسایی شده و در قالبی یکپارچه ارائه شود.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌ها، شش مقوله اصلی «پیش‌دستی»، «پایش»، «پاسخ»، «اطمینان‌بخشی»، «کاهش آثار سوء فساد بر کارکنان» و «بهبود سازمانی» در سطح رویداد؛ سه مقوله «کارکنان تاب‌آور»، «هوشمندی و ارگانیسم پویا» و «نظارت قوی» در سطح سازوکار و سه مقوله «فرهنگ سازمانی ضدفساد»، «سیستم باز» و«نگرش به فساد و اصلاح» در سطح ساختار، به‌عنوان عوامل تاب‌آوری سازمانی در برابر فساد، شناسایی شد.
نتیجه‌گیری: این عوامل مجموعه‌ای از قابلیت‌ها، توانایی‌ها و اقدام‌هایی است که باید قبل، حین و بعد از فساد در سازمان وجود داشته باشد. این بیانگر «فراقابلیت» بودن مفهوم تاب‌آوری در برابر فساد است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Providing a Conceptual Framework for Explaining Organizational Resilience against Corruption in the Governmental Economic Organizations, Inspired by Critical Realist Ontology

نویسندگان [English]

  • Saeed Reza Moghadamfar 1
  • Seyed Mohammad Moghimi 2
  • Farhad Rahbar 3
  • Hamid Reza Yazdani 4
1 Ph.D., Department of Public Administration, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Prof., Department of Public Administration, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
3 Prof., Department of Applied Economics, Faculty of Economics, University of Tehran, Tehran, Iran.
4 Assistance Prof., Department of Business, Faculty of Management and Accounting, Farabi Campus, University of Tehran, Qom, Iran.
چکیده [English]

Objective: This study sought to establish a conceptual framework for explaining organizational resilience against corruption in Iranian governmental economic organizations.
Methods: Glaserian emerging grounded theory method was used to identify factors of organizational resilience against corruption as a new concept in literature. In order to find a deeper understanding of the concept and its generative factors in three layers (event, mechanism, and structure), in an integrated framework, the critical realistic ontology was used.
Results: "Anticipating", "monitoring", "response", "reassurance", "reducing impacts of corruption on staff", and "improvement" were recognized as principal categories in the empirical layer. Categories of "intelligence and dynamic organism", "strong control" and "resilient staff" were recognized as generative mechanisms in the actual layer. Categories of "open system", "organizational culture" and "attitude to corruption and reform" were recognized as structures in the real layer. These 12 factors with other conditional factors shape organizational resilience against corruption.
Conclusion: According to these categories, organizational resilience against corruption is a meta-capability that includes what organizations should have and do before, during, and after corruption.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organizational resilience
  • Corruption
  • Organizational resilience against corruption
  • Critical realism
احسانی مقدم، ندا؛ دانایی فرد، حسن؛ خائف الهی، احمدعلی و فانی، علی اصغر (1399). روش‌شناسی پژوهشی رئالیسم انتقادی؛ فهم مبانی، فرایند و اسلوب اجرا. روش‌شناسی علوم انسانی، 26(102)، 1-22.
ایمانی، حسین؛ قلی پور، آرین؛ آذر، عادل و پورعزت، علی اصغر (1398). شناسایی مؤلفه‌های سیستم تأمین منابع انسانی در راستای ارتقای‌ سلامت نظام اداری. مدیریت دولتی، 11(2)، 251-284.‎
پورعزت، علی اصغر؛ زارعی ‌متین، حسن؛ یزدانی، حمیدرضا و ماه بانویی، بهاره (1398). طراحی مدل اخلاق سازمانی فضیلت محور برای بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران. اخلاق پژشکی، 13(44)، 164 – 176.
ترابی کلاته قاضی (1400). بیانیه گام دوم انقلاب؛ سند ‌طرح‌ریزی راهبردی حرکت در مرحله دوم انقلاب اسلا‌می. مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، 5(17)، 71-100.‎
سپهوند، رضا؛ عارف نژاد، محسن؛ سپه وند مسعود و فتحی چگنی، فریبرز (1398). اثر سرمایه ساختاری بر کاهش فساد اداری با نقش میانجی انگیزه‌های فردی ارتکاب فساد (مطالعه موردی: سازمان‌های دولتی استان کرمان). مدیریت دولتی، 10(4)، 583-604.‎
محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی، ضد روش، مراحل و رویههای عملی در روش‌شناسی کیفی، (چاپ دوم)، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
مقیمی، سیدمحمد (1397). سخن سردبیر، بیانیه گام دوم انقلاب، رهناهه پیشرفت ایرانی اسلامی.‎ مدیریت اسلامی، 26(3)، 5-14.
نامدار جویمی، روشن؛ سید علیقلی، یعقوبی؛ نور محمد، اورعی یزدانی و بدرالدین (1400). پیشران‌های توسعه التزام سرمایه انسانی در سازمان‌های دولتی، برگرفته از قران و عترت با کاربست عقل و اجماع بر اساس تحلیل مضمون. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 12(4)، 90-103.‎
یوسفی امیری، مظاهر؛ خائف الهی، احمدعلی؛ فانی، علی اصغر و مرتضوی، مهدی (1400). بررسی و تحلیل ارزش‌های خدمات عمومی در سازمان‌های دولتی. مدیریت دولتی، 13(1)، 103-125.‎
 
Abdul Kaium, M., & Kim, J. D. (2020). International Resistance Networks for Anti-corruption: Multi-stakeholder Mechanisms. In Peace, Justice and Strong Institutions. (p. 18). Springer.
Abedi Jafari, H., Hasanpour, A., Abbassian, H., Havasi, S. (2019). Designing a Model for Explaining and Fighting Corruption in the Private Sector, Using Grounded theory. Organizational Behavior Studies Quarterly, 7(4), 317–340.
Annarelli, A., & Nonino, F. (2016). Strategic and operational management of organizational resilience: Current state of research and future directions. Omega, 62, 1-18.
Arckroyd, S. & Karlsson, J. C. (2014) Critical realism research technique and research designs. In: Edwards PK, O'Mahoney, J, Vincent, S (eds) Studying Organizations Using Critical Realism A Practical Guide. Oxford: Oxford University Press, 21-45.
Bahoo, S., Alon, I., & Paltrinieri, A. (2020). Corruption in international business: A review and research agenda. International Business Review, 29(4).
Bautista-Beauchesne, N & Garzon, C. (2019). Conceptualizing corruption prevention: a systematic literature review. Journal of Financial Crime, 26(3).
Castro, A., Phillips, N., & Ansari, S. (2020). Corporate corruption: A review and an agenda for future research. Academy of Management Annals, 14(2), 935–968.
Coutu, Diane L. (2002). How Resilience works. Harvard Business Review 80: 46-55.
Demming, A. (2021). Eliminate corruption in your company with 6 steps. United Nations Global Compact, June 25.
Duchek, S. (2020). Organizational resilience: a capability-based conceptualization. Business Research, 13(1), 215–246.
Ehsani Moghadam, N., Danaeefar, H., Khaef Elahi, H., Fani, A. (2020). Research Methodology of Critical Realism: Theoretical Foundations, Process and Implementation. Methidology of Social Sciences and Humanities, 26(102), 1-22. (in Persian)
Fiksel, J. (2006). Sustainability and Resilience: toward a systems approach. Sustainability: Science, Practice and Policy, 2(2).
Fnfgeld-Connet, D. (2010). Generalizability and transferability of meta-synthesis research findings. Journal of Advanced Nursing, 66(2), 246-254.
Glaser, B. G. (1992). Emergence vs forcing: Basics of grounded theory analysis. Sociology Press.
Glaser, B. G. (2002). Conceptualization: On theory and theorizing using grounded theory. International journal of qualitative methods, 1(2), 23-38.
Glaser, B. G., & Holton, J. (2005). Staying open: The use of theoretical codes in grounded theory. The Grounded Theory Review, 5(1), 1-20.
Heaston, W. R., Mitchell, M. C., & Kappen, J. A. (2020). Institutional Reflections on Organizational Corruption Control: The Case of FIFA. Global Governance: A Review of Multilateralism and International Organizations, 26(3), 403-427.
Hollnagel, E. (2015). RAG-Resilience analysis grid. Introduction to the Resilience Analysis Grid (RAG). Retrieved on July, 26, 2015.
Hollnagel, E., Woods, D. D., & Leveson, N. (Eds.). (2006). Resilience engineering: Concepts and precepts. Ashgate Publishing, Ltd.
Horne III, J. F. (1997, April). The coming age of organizational resilience. In Business forum (Vol. 22, No. 2/3, p. 24). California State University, Los Angeles, School of Business and Economics.
Horne, III, J. F., & Orr, J. E. (1997). Assessing behaviors that create resilient organizations. Employment relations today, 24(4), 29-39.
https://www.transparency.org/en/cpi/2020/index/nzl
Hu, X. (2018). Methodological implications of critical realism for entrepreneurship research. Journal of Critical Realism, 17(2), 118-139.
Imani, H., Gholipour, A., Azar, A., Pourezzat, A. (2019). Identifying Components of Staffing System to Develop Administrative Integrity. Journal of Public Administration, 11(2), 251-284. (in Persian)
Luo, Y. (2005). An Organizational Perspective of Corruption1. Management and Organization Review, 1(1), 119-154.
Ma, Z., Xiao, L., & Yin, J. (2018). Toward a dynamic model of organizational resilience. Nankai Business Review International.
McCusker, R. (2006). Review of Anti-Corruption Strategies. Technical and Background Paper.
McManus, S., Seville, E., Vargo, J., & Brunsdon, D. (2008). Facilitated process for improving organizational resilience. Natural hazards review, 9(2), 81-90.
Meyer, A. D. (1982). Adapting to environmental jolts. Administrative science quarterly, 515-537.
 
Moghimi. S. M. (2018). The second step is the Islamic Revolution, Chief editor's speech, journal of Islamic management, fall 2018, 26(3), 5-14. (in Persian)
Mohammadpour, A. (2013). Qualitative Methodology, Anti Methodology, Tehran, Jameeshenasan press. (in Persian)
Munn, Z., Porritt, K., Lockwood, C., Aromataris, E., & Pearson, A. (2014). Establishing confidence in the output of qualitative research synthesis: the ConQual approach. BMC medical research methodology, 14(1), 1-7.
Namdar Joyami, E., Rowshan, S., Yaghoubi, N., Oorei Yazdani, B. (2021). Designing the model of human capital engagement development based on the holy Qur'an and Atrat. Journal of Public Administration, 13(1), 126-154. (in Persian)
Osrecki, F. (2015). Fighting corruption with transparent organizations: Anti-corruption and functional deviance in organizational behavior. Ephemera, 15(2), 337.
Patriarca, R., Di Gravio, G., Costantino, F., Falegnami, A., & Bilotta, F. (2018). An analytic framework to assess organizational resilience. Safety and health at work, 9(3), 265-276.
Pick, D., Issa, T., Hughes, V., Sawyer, A., & Teo, S. T. T. (2012). A Typology of Corruption Resistance for Public Sector Organizations. In Proceedings of the 26th Annual Australian and New Zealand Academy of Management Conference (ANZAM): Managing for Volatility and Instability. Australian and New Zealand Academy of Management (ANZAM).‏ 1–15.
Pourezzat, A., Zareimatin, H., Yazdani, H., Mehbanooei, B. (2019). Designing Virtue-Based Organizational Ethics model for Tehran University of Medical Sciences Hospitals, Journal of Medical Ethics,13(44), 164-176. (in Persian)
Rothstein, B. (2011). Anti-corruption: the indirect ‘big bang’ approach. Review of International Political Economy, 18(2), 228-250.
Saenz, C., & Brown, H. (2018). The disclosure of anticorruption aspects in companies of the construction sector: Main companies worldwide and in Latin America. Journal of Cleaner Production, 196, 259-272.
Sebastian, K. (2019). Distinguishing between the types of grounded theory: Classical, interpretive and constructivist. Journal for Social Thought, 3(1), 1-9.
Sepahvand, R., Aref Negad, M., Sepahvand, M., FathiChgni, F. (2018). The Effect of Structural Capital on the Reduction of Administrative Corruption Considering the Mediating Role of Individual Motives for Committing Corruption (Case Study: Kerman Province Governmental Agencies). Journal of Public Administration 10(4). (in Persian)
Starr, R., Newfrock, J., & Delurey, M. (2003). Enterprise resilience: managing risk in the networked economy. Strategy and business, 30, 70-79.
Sutcliffe, K. M., & Vogus, T. J. (2003). Organizing for Resilience. Positive Organizational Scholarship: Foundations of a New Discipline. KS Cameron, JE Dutton and RE Quinn.
Torabi, A. (2021). The Statement of "Second Phase of the Revolution"; Strategic planning document of the movement in the second stage of the Islamic Revolution. Interdisciplinary Studies on Strategic Knowledge, 5(17), 71-100. (in Persian)
Weick, K. E., Sutcliffe, K. M., & Obstfeld, D. (1999). Organizing for high reliability: processes of collective mindfulness, Research in organizational behaviour.
Yousefi Amiri, M., Khaef Elahi, A., Fani, A., Mortazavi, M. (2021). Investigating and Analyzing the Public Service Values in Public Organizations. Journal of Public Administration, 13(1), 103-125. (in Persian)